Yaklaşan genel seçim sonrası nasıl bir siyasi tablo ve nasıl bir ekonomi yönetimi oluşacağına ilişkin belirsizlikler, dolardaki küresel değer kazancı ile birleşince dolar/TL her gün tarihi zirvelerini yenilerken, kur bugün de önce önemli bir psikolojik seviye olarak görülen 2.70´i ardından 2.72´yi aştı.
Dolardaki küresel değer kazancı TL´deki değer kaybının ana nedeni olmaya devam etse de, TL yılbaşından beri yolsuzluk sorunlarıyla uğraşan Brezilya´nın ardından dolar karşısında yüzde 14´ü aşan değer kaybı ile en çok değer kaybeden ikinci para birimi konumunda. TL ile en çok karşılaştırılan para birimlerinin başında yer alan Güney Afrika randı ise aynı dönemde sadece yüzde 5´in hemen üzerinde değer kaybetti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan´ın Merkez Bankası´nı sert eleştirmesiyle başlayan, ardından ekonomi yönetiminin yaklaşan seçimler sonrasında görev başında olmayabileceğine ilişkin endişelerle devam eden TL´deki negatif ayrışma, seçimin yaklaşmasıyla seçim sonuçlarının nasıl oluşacağının tam olarak tahmin edilememesi ile daha da belirginleşti. Tek başına 10 yılı aşkın süredir hükümette olan AKP´nin bu seçim sonunda aynı güçte devam edip edemeyeceğine ilişkin belirsizlik TL´deki değer kaybının hızlanmasına neden oluyor.
Kamuoyu araştırma şirketlerinin yöneticileri, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan´ın başkanlık sistemindeki ısrarının 7 Haziran genel seçimleri öncesi AKP´de oy kaybına neden olduğuna işaret ederken, yüzde 10´luk seçim barajı sınırındaki HDP´nin TBMM´ye girip giremeyeceğinin parlamento kompozisyonu açısından kritik önemde olacağını vurguluyorlar.
Reuters´ın görüşüne başvurduğu beş araştırma şirketi de HDP´nin oylarının yüzde 10 olan seçim barajının etrafında dolaştığını belirtiyorlar. "Seçimin kilit partisi HDP" diyen AG Araştırma Şirketi Başkanı Adil Gür, "Bu seçimde 1-2 puan ilk defa bu kadar değerli" görüşünde.
Analistler, HDP´nin yüzde 10´luk seçim barajını geçmesi ve AKP´deki oy kaybının sürmesi halinde ise AKP´nin tek başına iktidar olamama riskinin ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
Dolar/TL bu sabah güne başladığı 2.69´lu seviyelerden günçinde en yüksek 2.7225´e kadar yükseldi ve yeni zirvesini test etti. Kur TSİ 1730´da 2.7200/2.7212 seviyesindeydi aynı saatte sepet bazında TL ise 2.8047/2.8062 seviyesindeydi.
TCMB ADIMLARI VE SİYASİ MESAJLAR
Piyasa kurdaki yükselişin ardından nasıl bir strateji izleneceğine ilişkin ipuçları görmek için ekonomi yönetiminden ve siyasilerden gelen mesajları da yakından izliyor.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci bugün tarihi zirvede seyreden dolar/TL´ye müdahale edilmemesi gerektiğini, piyasanın kendi dengesini bulacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan´ın Ekonomi Başdanışmanı Yiğit Bulut ise euro/dolar paritesinin 1 seviyesinin üzerinde kaldığı sürece, dolar/TL´de 2.55-2.63 seviyesinin üzerinin spekülatif olduğunu belirtti.
TCMB TL´deki sert değer kaybını likidite politikasının faiz koridorunun üst bandını zorlayacak kadar sıkı tutarak, döviz satım ihale miktarlarını artırarak, önümüzdeki hafta yapılacak PPK toplantısında bir dizi adım atmayı taahhüt ederek, döviz depo faizlerini düşürerek azaltmaya çalışıyor.
Bankacılar bu adımların siyasi kaynaklı endişeler ve küresel piyasalar kaynaklı değer kaybını durduramayacağını ancak etkisini bir miktar azaltabileceğini belirtiyorlar. Bankacılar mevcut siyasi ortamda TCMB´nin TL´yi kontrol etmek için elinde olan en önemli imkanlardan olan faiz politikasını kullanamayacak olmasının TL´deki değer kaybını hızlandırdığına da dikkat çekiyorlar.
Doların başlıca altı para birimine karşı değerini gösteren dolar endeksi geçen ay gördüğü 12 yılın zirvesi olan 100.390 düzeyine yakın seyrediyor. Son aylarda geniş bantta değer kazanmasının ana nedeni ise ABD Merkez Bankası´nın (Fed) ilk faiz artışını bu yıl yaparak diğer gelişmiş ülkelerden faiz konusunda ayrışacağı beklentisi, olarak gösteriliyor.
Öte yandan iki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilinde dün spot kapanışta ortalamada yüzde 8.97 oldu. Dün işlem bazında yüzde 9´u aşan gösterge tahvilde bugün spot kapanış yüzde 9.09 bileşik seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 9.22 oldu. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 8.71 valörde son işlem yüzde 8.66 oldu. 10 yıllık göstergede bugün spot kapanış yüzde 8.77 bileşik seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 8.81 oldu.