(Gün içindeki gelişmeler eklendi, veriler güncellendi)
ANKARA, 2 Mart (Reuters) - ABD faizlerinin öngörülenden dahafazla yükseleceği endişeleri, jeopolitik gelişmeler ve ABD'ninçelik gibi bazı ürünler için ithalat vergisi getirmesininküresel bir ticaret savaşını tetikleyebileceği endişeleriyledolar/TL yükselişte.
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin ithal ettiği çeliğeyüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 gümrük vergisi getireceğiniaçıkladı. Trump'ın bu adımı Çin, Avrupa ve komşu ülke Kanadagibi başlıca ticaret ortaklarının misilleme yapması riskioluşturdu.
ABD yönetimi kararın çelik sanayini korumak için alındığınıbelirtirken, karara karşı çıkanlar gümrük vergisinin istihdamıartırmakta başarısız olacağını ve Çin ile ticari gerilimitırmandıracağını belirtiyorlar.
Yatırımcıların küresel ticaret savaşı endişesinekapılmalarıyla başta Wall Street olmak üzere küresel borsalardasert düşüşler sürdü. Türk hisse senetleri piyasasında dasatıcılı seyir hakimdi.
Ticaret savaşı endişeleriyle birlikte küresel piyasalardadolar altı haftanın zirvesinden sert şekilde geriledi. Dolarındeğer kaybı nedeniyle endişelerin TL gibi gelişmekte olan parabirimlerindeki etkisi oldukça zayıf yaşandı.
Dolar/TL TRYTOM=D3 dün akşam 1800'da işlem gördüğü 3.82civarından sabah güne sınırlı bir düşüşle 3.81 civarındabaşladıktan sonra güniçinde en yüksek 3.8250 seviyesini testetti. Kur saat 1636'da 3.8193/3.8209 seviyesinde işlem gördü.
Sepet bazında TL aynı saatte 4.2618/4.2639, euro/TL ise4.7044/4.7070 seviyesinde işlem gördü. ABD'nin kararınınardından doların euro karşısında değer kaybetmesi nedeniyleeuro/TL 4.66'lı seviyelerden iki günde 4.70'in üzerine çıktı.
Bankacılar küresel ticaret endişelerinin dolardaki değerkaybına neden olmasıyla TL'de ve benzer para birimlerindeanlamlı bir tepki yaşanmadığına dikkat çekiyor. Ancak sürecinküresel ticareti etkileme potansiyeli nedeniyle Türkiye'ye deyansıması olabileceğini, gelişmelerin yakından izleneceğinibelirtiliyorlar.
Reuters'ta bugün yayımlanan bir analizde ABD'nin vergikararının mevcut haliyle Türkiye'nin ihracatına olumsuzetkisinin beklenmediğine; ancak bazı ülkelerin kapsam dışındatutulma riskinin endişe yarattığına dikkat çekiliyor. açıklamasından önce dolar yeni Fed başkanı JeromePowell'ın para politikasını sıkılaştırma yanlısı açıklamalarınınfaizlerin bu yıl dört kez artırılacağı beklentilerinikuvvetlendirmesiyle Şubat ortasında gördüğü üç yılın dipseviyesinden toparlanmıştı.
Türk hisse senetleri piyasası da bugün küresel piyasalaraparalel satıcılı bir seyir izlerken, saat 1710'da yüzde 1kayıpla 116,440 puanda bulunuyor.
ABD'ye çelik ihracatı olan Erdemir EREGL.IS ve Kardemir KRDMD.IS hisseleri, bu ülkeye satışları sınırlı olsa da haberakışının etkisiyle endeksin üzerinde kayıpta.
Erdemir hisseleri saat 1710'da yüzde 3.96 düşüşle 10.66liradan, Kardemir hisseleri de yüzde 1.5 kayıpla 3.37 liradanişlem görüyor.
Borusan Mannesmann BRSAN.IS hisseleri de yüzde 2.35düşüşle 12.89 lirada.
PETROL FİYATLARI
Dünya ticaret savaşları endişeleri sürerken piyasalarda birdiğer taraftan ise emtia fiyatlarındaki sert düşüşler de takipediliyor.
Dün Türkiye hariç neredeyse tamamı emtia ihracatçısı olangelişmekte olan ülke para birimleri dolar karşısında sert değerkaybetti. Brent ham petrol vadeli fiyatı LCOc1 dün yüzde 2'yeyakın geriledi.
TL de gelişmekte olan ülke sepetinde yer alması nedeniyledün dolar karşısında dün değer kaybetti ancak Rusya ve GüneyAfrika gibi emtia ihracatçısı gelişmekte olan ülke parabirimlerindeki dün yaşanan yüzde 1.2 kayıpla kıyasla TL'de dünyaşanan kayıp yüzde 0.3 ile sınırlı kaldı. Bu gelişmeTürkiye'nin emtia ithalatı yapan bir ülke olması nedeniylegerçekleşti. Bankacılar küresel ticaret gelişmelerinin yanı sırapetrol fiyatlarının da önümüzdeki dönemde yakından izlenmesigerektiğini belirtiyorlar.
Brent ham petrol bugün de düşüşünü sürdürerek saat 1641'de63.64 dolar seviyesinde işlem görüyor.
Tahvil-bono piyasasında 10 yıllık tahvilin ortalama bileşikfaizi dün spot kapanışta yüzde 11.93 seviyesinden gerçekleşirkenvalörde son işlem yüzde 11.90 oldu. Bugün spot kapanıştaortalama bileşik faiz yüzde 11.88 seviyesinden gerçekleşirkenvalörde son işlem saat 1642'de yüzde 11.94 oldu.
Gösterge iki yıllık tahvilde ise ortalama bileşik faiz dünspot kapanışta yüzde 13.09 seviyesinden gerçekleşirken valördeson işlem yüzde 13.03 oldu. Bugün spot kapanışta ortalamabileşik faiz yüzde 13.06 seviyesinden gerçekleşti.