(Ayrıntılar ve geçmiş bilgi eklendi)
İSTANBUL, 18 Ağustos (Reuters) - Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi, yaş meyve-sebzede tedarik zincirinde yüzde 25-30'a ulaşan firenin düşürülmesi için sektöre ilişkin bazı yeni standartlar belirlerken bunların zorunlu olarak uygulanması ve bu geçiş sürecine ilişkin de bazı kararlar aldı.
Komitenin sektreteryasını yürüten Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan yazılı açıklamada Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başkanlığında yapılan toplantıda yaş meyve-sebze arz zincirine ilişkin yapısal konuların yanı sıra hayvancılıkta yem maliyetleri, hayvancılık destekleme programları ve lisanslı depo kullanım modellerine ilişkin hususların değerlendirildiği belirtildi.
Hükümet enflasyondaki yüksek seyrin ana nedenlerinden biri olan gıda fiyatlarını düşürmek üzere son dönemde çeşitli adımlar atıyor. Bu çerçevede enflasyonda gıda kanalı ile gelen baskıyı sınırlamak adına gıda sektöründe fiyat artışlarına neden olan aracılık maliyetlerinin ve kayıp/kaçak oranının düşürülmesini içeren tedbirlerin de yer aldığı adımlar atılıyor.
Bu kapsamda komitede yaş meyve-sebze tedarik zincirinde ortalamada yüzde 25-30 seviyelerinde olan fire oranlarını en aza indirmek ve lojistik süreçlerin genel kalitesini artırmak amacıyla tedbirler müzakere edilirken yapılan açıklamada alınan kararlara ilişkin ise şöyle denildi:
"Bu çerçevede, ürünlerin hasat sonrasında uluslararası normlara uygun tek ve çok kullanımlık ambalajlarla paketlenmesi, nakliye süreçlerinin iyileştirilmesi amacıyla frigorifik (soğutuculu) araçlarla taşınması ve perakende satış noktalarında soğutuculu reyonlarda sergilenmesi hususlarında yeni standartlar belirlenmiştir. Bu standartlarda zorunlu uygulamaya geçilmesine ve geçiş sürecinin yönetilmesine ilişkin kararlar alındı. "
Öte yandan toptancı hallerinin modernizasyonuna ilişkin çalışmalarda gelinen aşamanın da değerlendirildi ve atılması planlanan adımlar hakkında komiteye bilgi sunuldu. TCMB açıklamasında bu konuya ilişkin "Kritik hususların karara bağlanması amacıyla takip eden ilk komite toplantısının bu gündemle gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı" ifadesine yer verildi.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci daha önce yaptığı açıklamalarda gıdada çabuk bozulan ürünlerin tarladan son tüketiciye ulaşması aşamasındaki firenin ve aracılık maliyetlerinin düşürülmesine çalıştıklarını belirterek bu süreç sonunda tüketiciye yansıyan fiyat düşüşünün yüzde 30'a kadar ulaşabileceğini söylemişti.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada ürünün tarladan çıkıp sofraya ulaşana kadar soğuk zincir içerisinde kalmasını hedeflediklerini belirterek bu şekilde bazı ürünlerde arz zincirinde yüzde 40-50'lere ulaşan fire oranını azaltacaklarını söylemişti.
TÜİK verilerine gıda kalemi enflasyon üzerinde yüzde 21.77 ağırlığa sahip.
Öte yandan hükümet bu alanda son olarak hububat başta olmak üzere hayvancılık, tarım ve karkas et ithalatında gümrük vergilerini düşüren ithalat rejimi kararı ile ithalat vergilerini yüzde 70-130'dan yüzde 20-30 bandına düşürdü. Hükümet aynı anda ayrıca Tarım ürünleri ve et ithalatında Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile Et ve Süt Kurumu'na sıfır gümrük vergili kotalar tanımladı. HAMMADDELERİNDE GÜMRÜK VERGİLERİ DÜZENLENECEK
Öte yandan komitede gıda fiyatlarındaki yükselişte önemli bir payı olan bir diğer kalem olan et fiyatlarına ilişkin de bazı adımlar atıldı.
Komite et üretim maliyetlerinin yaklaşık yüzde 60'ını oluşturan yem maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla çeşitli yem hammaddelerine ilişkin gümrük vergilerinde düzenleme yapılmasına karar verdi.
Bu alanda yapısal olarak ise hayvancılık teşvik ve desteklerinin etkinliğini artıracak tedbir önerileri görüşüldü.
Toplantıda görüşülen bir diğer konu ise lisanslı depoculuk uygulamalarına ve muhtelif depo kullanım modellerine ilişkin hususların müzakeresi oldu.