Investing.com - ABD Başkanı Donald Trump, ülkenin dış ticaret açığını azaltmak ve yerli üreticileri desteklemek amacıyla yeni bir dizi “karşılıklı tarife” uygulamaya hazırlandığını duyurdu. Trump, ABD’ye ithal edilen ürünlere, diğer ülkelerin ABD mallarına uyguladığı oranlarla eş değer vergiler koymayı planladığını açıkladı.
ABD’de karşılıklı tarifeler gündemde
Trump’ın planı, daha önce getirilen çelik ve Alüminyum ithalatına %25 ve Çin’den gelen tüm ithalata %10 ek vergi kararlarının ardından geldi. Ayrıca, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen tüm ürünlere de gümrük vergisi uygulanması tehdidinde bulunurken, bu iki ülkenin sınır güvenliği konusunda adım atmasının ardından tarifeleri geçici olarak ertelediğini belirtti.
Çin ile ticaret savaşında yeni perde
Trump yönetiminin yeni tarifeleri özellikle Çin’i hedef alıyor. Capital Economics tarafından yayımlanan analizde, Çin’in ABD’den ithal ettiği mallara uyguladığı ortalama vergi oranının ABD’nin Çin’den ithal ettiği ürünlere uyguladığı oranlardan daha yüksek olduğu vurgulandı. Ancak, 2018’den bu yana devam eden ticaret savaşı nedeniyle bu farkın Trump’ın iddia ettiğinden farklı olduğu da ifade edildi.
ABD’nin ticaret açığını kapatma stratejisi kapsamında sadece tarifelerin değil, vergi rejimleri, tarife dışı engeller ve döviz kuru politikalarının da göz önünde bulundurulduğu belirtildi. Bu geniş kapsam, Washington’un Pekin’e yönelik ilave gümrük vergilerini gerekçelendirmek için daha fazla alan yaratabileceğine işaret ediyor.
BRICS ülkeleri yüksek tarifelerle karşı karşıya kalabilir
Trump, küresel ekonomiyle ilgili bir diğer açıklamasında, BRICS ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) ABD doları kullanımı konusunda politikalarını değiştirmeleri durumunda %100 oranında gümrük vergisi ile karşılaşabileceklerini söyledi.
Trump, BRICS’in kendi para birimini oluşturma girişimlerine karşı olduğunu belirterek, ABD ile herhangi bir ticari faaliyet gerçekleştirmek isteyen ülkelerin dolar bazlı sistem içerisinde kalmaları gerektiğini vurguladı. Trump’ın açıklamalarına yönelik BRICS ülkelerinden resmi bir yanıt gelmedi, ancak bu hamlenin küresel ticarette büyük yankı uyandırması bekleniyor.
Trump, Kanada ve Fransa’ya dijital hizmet vergisi nedeniyle gümrük tarifesi planlıyor
Trump, Kanada ve Fransa’nın ABD’li teknoloji devlerine uyguladığı dijital hizmet vergileri nedeniyle yeni gümrük vergileri getirmeyi planladığını açıkladı. Kanada, Google’ın ana şirketi Alphabet (GOOGL) ve Amazon (AMZN) gibi büyük dijital firmaların, gelirlerini düşük vergi oranlarına sahip ülkelerde kaydetmesini önlemek için Haziran 2023’ten itibaren dijital hizmet vergisi uygulamaya başlamıştı.
ABD yönetimi, bu uygulamanın Amerikan şirketleri için yılda 2 milyar dolarlık ek maliyet yarattığını savunarak, bu ülkelere ticari misilleme yapılması gerektiğini belirtti. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Sadece Amerika, Amerikan şirketlerini vergilendirme hakkına sahiptir.” ifadelerine yer verildi.
Japonya, Trump’ın tarifelerini görüşmek için ABD ile müzakere süreci başlattı
Trump yönetiminin planladığı yeni ticaret tarifeleri, ABD’nin geleneksel müttefiklerinden biri olan Japonya’yı da harekete geçirdi. Japonya Ticaret Bakanı Yoji Muto ve Kabine Baş Sekreteri Yoshimasa Hayashi, ABD’nin uygulamayı planladığı tarifelerin detaylarını görüşmek üzere Washington ile diplomatik temaslara başladıklarını açıkladı.
Japonya, ABD ile olan ticaret ilişkilerini olumsuz etkileyebilecek tarifelerin kapsamını netleştirmek ve istisna sağlanması için Trump yönetimiyle müzakereler yürütmeyi amaçlıyor. ABD’nin ticaret ortakları, Trump’ın yeni tarifelerinin küresel ticaret savaşlarını tetikleyebileceği konusunda endişelerini dile getiriyor.
Ekonomistler, tarifelerin enflasyonist etkisine dikkat çekiyor
Trump’ın yeni tarifeleri, ABD’de enflasyonist baskıyı artırabilir. Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, tüketici fiyatları son bir yılda %3 oranında artarken, toptan eşya fiyatları %3,5 yükseldi. Ekonomistler, ithalata yönelik ek vergilerin tüketici fiyatlarını daha da yukarı çekerek enflasyonu kontrol altına almayı zorlaştırabileceğini belirtiyor.
ABD’de 2023 yılında 918 milyar dolarlık ticaret açığı verildiği, bu açığın 1,2 trilyon dolarlık mal ticareti açığıyla rekor seviyeye ulaştığı ifade ediliyor. Trump, bu açığın ABD’nin küresel ticarette “sömürüldüğünün” kanıtı olduğunu savunurken, ekonomistler ise ticaret açığının doğal bir ekonomik süreç olduğunu ve küresel ticarette misilleme savaşlarının daha büyük zararlara yol açabileceğini belirtiyor.