(Kur seviyesi eklendi)
ANKARA, 18 Şubat (Reuters) - Merkez Bankası, Türk Lirası zorunlu karşılıkları (ZK) tüm vadelerde 50-100 baz puan düşürürken, bankaların TL zorunlu karşılıklarda hurda altın kullanım hakkını da yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı.
Bankacılar TCMB'nin ZK indiriminin bankacılık sistemine yaklaşık 3.3 milyar TL ve 2.3 milyar dolar karşılığı döviz ve altın serbest bırakacağını hesaplıyor. bu adımı ardından TL benzer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrıştı. Cuma günü saat 1803'te 5.2870/5.2899 seviyesinde olan dolar/TL TRYTOM=D3 haftaya 5.2800/5.2880 seviyesinde başladı. Dolar/TL 5.3170 seviyesine kadar yükseldikten sonra saat 1151'de 5.3091/5.3135 seviyesinde bulunuyor. TL dolar karşısında yüzde 0.75 değer kaybederek emsallerinden negatif ayrıştı.
Hafta sonu Resmi Gazete'de yayımlanan kararın ardından TCMB yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, "Türk lirası zorunlu karşılık oranlarının 1 yıla kadar vadeli mevduat / katılım fonları ile 3 yıla kadar vadeli diğer yükümlülüklerde 100 baz puan, diğer vade gruplarında 50 baz puan indirilmesine karar verilmiştir" denildi. Açıklama şöyle devam etti:
"Ayrıca, Türk lirası zorunlu karşılıkların yurt içi yerleşiklerden toplanan işlenmiş veya hurda altın kaynaklı standart altın cinsinden tesis edilmesi imkânı üst sınırı yüzde 5'ten yüzde 10'a yükseltilmiştir."
Zorunlu karşılıklardaki indirim 8 Şubat'tan itibaren, hurda altın hakkı ise 22 Şubat'tan itibaren geçerli olacak.
TCMB Başkanı Murat Çetinkaya ilgili adıma ilişkin sinyali geçen hafta yaptığı açıklamada vermişti. Çetinkaya, dönemsel şartlar dikkate alınarak finansal istikrara katkı sağlayacak yönde likidite adımları atılabileceğini, bu araçların ve atılan adımların doğrudan para politikası duruşuna dair bir sinyal içeriği bulunmadığını söylemişti. karşılık bankaların mevduatlar için TCMB hesaplarında tutmak yükümlülüğünde olduğu oranı gösteriyor. Zorunlu karşılık TCMB'nin likidite politikalarında aktif olarak kullandığı araçlardan biri. Oranların düşürülmesi bankacılık sektörüne kalıcı likidite sağlarken yükseltilmesi ise likiditenin piyasadan çekilmesine neden oluyor.
Finansbank Başekonomisti Erkin Işık, "Aynı rezerv opsiyon kullanımı oranları ile bu kararın bankalara 3.3 milyar TL ve 2.3 milyar dolar karşılığı döviz ve altın likiditesi sağlanmış olacağını tahmin ediyoruz. Miktarın nispeten sınırlı boyutta kalması, parasal koşullar üzerindeki etkinin de sınırlı kalabileceğini düşündürüyor" dedi ve ekledi:
"Ancak son dönemde kredi büyümesinde görülen ölçülü toparlanma eğiliminin devam etmesi konusunda destekleyici olacaktır... Çetinkaya'nın açıklamaları, faiz indirimleri için acele edilmeyeceğini düşündürmektedir. Yine de parasal koşulları rahatlatacak daha güçlü adımlarla devam edilmesi durumunda, faizlerin yüksek seviyesine rağmen piyasa üzerinde negatif etki görülebilir."
Bankacılık sektöründe zorunlu karşılığa tabi TL yükümlülükler toplamı 1.13 trilyon TL seviyesinde. Bankaların bu yükümlülükleri için TCMB'de tutması gereken toplam tutar ise yaklaşık 83 milyar TL.
Bankalar ilgili tutarı belli bir katsayı ile, yüzde 40'a kadar döviz, yüzde 30'e kadar standart altın ve hafta sonunda yüzde 10'a çıkarılan hurda altın cinsinden de tutabiliyor.
TCMB verilerine göre bankalar 83 milyar TL zorunlu karşılığın 24.3 milyar TL'sini TL cinsi, 8.9 milyar dolar karşılığını döviz cinsi, 8 milyar dolar karşılığını altın cinsi ve 430 milyon dolar karşılığını hurda altın cinsi tutuyor.
TCMB yaptığı açıklamada adımın etkisine ilişkin ise bilgi vermedi.
Türk lirası yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları Mevduat/katılım fonu
eski oran
yeni
(%)
oran (%) a) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar
8
7 ve 3 aya kadar vadeli
b) 6 aya kadar vadeli
5
4 c) 1 yıla kadar vadeli
3
2 ç) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli
1.5
1 Diğer yükümlülükler
a) 1 yıla kadar vadeli
8
7 b) 3 yıla kadar vadeli
4.5
3.5 c) 3 yıldan uzun vadeli
1.5
1