TCMB: Enflasyonda yükseliş eğilimi sürdü

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri raporunu açıkladı.

TCMB´nin Ağustos ayı değerlendirmesinde yıllık tüketici enflasyonunun 0,22 puan artarak yüzde 9,54’e yükseldiği hatırlatılarak, bu gelişmede gıda fiyatlarında süregelen olumsuz seyrin öne çıktığı belirtildi.

Gıda fiyat artışlarının dolaylı yansımalarının da etkisiyle hizmet grubunda enflasyonun ana eğiliminin yükselişini sürdürdüğü ve temel mal grubu ana eğilimindeki iyileşmenin belirginleştiğinin vurgulandığı açıklamada şu değerlendirmelere yer verildi:

"Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,09 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 9,54’e yükselmiştir. Bu dönemde ÖKTG-H ve ÖKTG-I endekslerinin yıllık artış oranı önceki aya kıyasla sınırlı bir miktarda gerileyerek sırasıyla yüzde 10,36 ve yüzde 9,68 olarak gerçekleşmiştir. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, gıda grubunun katkısı 0,43 puanla belirgin bir şekilde artarken hizmet grubunun katkısı 0,13 puan yükselmiştir. Böylelikle gıda grubunun yıllık tüketici enflasyonuna katkısı 3,5 puana yükselmiştir. Buna karşılık, temel mal grubunun katkısı 0,16 puan, enerji ile alkollü içecek-tütün gruplarının katkıları ise yaklaşık 0,1’er puan gerilemiştir.

Enflasyonun üç aylık ortalamalara göre ana eğilimleri incelendiğinde, çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşmenin sınırlı olmakla birlikte devam ettiği gözlenmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle temel mal enflasyonu ana eğilimindeki yavaşlama bu dönemde güçlenmiştir. Ancak hizmet grubunda ana eğilim olumsuz seyrini sürdürerek çekirdek göstergelerdeki iyileşmeyi sınırlamaya devam etmiştir.

Ağustos ayında hizmet fiyatları aylık bazda yüzde 0,92 oranında artmış ve grup yıllık enflasyonu 0,34 puanlık artışla yüzde 8,96’ya yükselmiştir. Bu dönemde başta lokanta ve oteller olmak üzere hizmet grubu genelinde olumsuz bir görünüm kaydedilmiştir. Tarımdaki arz sıkıntıları,doğrudan etkilerinin yanı sıra yemek hizmetleri kanalıyla dolaylı olarak da tüketici enflasyonunu olumsuz yönde etkilemektedir. Nitekim yüzde 14’ü aşan gıda enflasyonundaki gelişmelere paralel olarak lokanta-otel hizmetlerinde yıllık enflasyon 1 puan artışla yüzde 14,73’e yükselmiştir. Ağustos ayında ulaştırma hizmetleri grubu, karayolu ile yolcu taşımacılığı kalemindeki fiyat artışları ile yüzde 8 seviyesine yükselirken kira yıllık enflasyonu artış eğilimini sürdürerek yüzde 7,1’e ulaşmıştır

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Ağustos ayında yüzde 10,37’ye gerilemiştir. Döviz kuru kaynaklı enflasyon baskılarının hafiflemeye devam etmesiyle dayanıklı tüketim malları fiyatları aylık bazda gerilemiş ve grup yıllık enflasyonundaki düşüş eğilimi sürmüştür. Bu grupta, mobilya ve otomobil fiyatlarında aşağı yönlü bir seyir izlenirken, beyaz eşya fiyatlarındaki artış eğilimi güçlü bir şekilde devam etmiştir. Dayanıklı tüketim mallarındaki olumlu gidişata karşılık, giyim ve dayanıklı dışı temel mal grubu yıllık enflasyonu yukarı yönlü seyrini korumuştur. Böylelikle, döviz kuru gelişmelerinin alt gruplara farklı sürelerde yansıması nedeniyle temel mal grupları yıllık enflasyon oranları arasındaki ayrışma devam etmiştir. Öte yandan, giyim fiyatlarında Ağustos ayı indirimleri mevsim ortalamalarının üzerinde gerçekleşmiş ve grup yıllık enflasyonu yüzde 8,59’a gerilemiştir. Bu gelişmeler sonucunda mevsimsellikten arındırılmış verilerle temel mal enflasyonunun ana eğilimindeki iyileşme belirginleşerek sürmüştür.

Ağustos ayında enerji fiyatları yüzde 0,44 oranında gerilemiştir. Bu gelişmede, akaryakıt fiyatlarındaki belirgin düşüş (yüzde 1,43) belirleyici olmuştur. Öte yandan, su fiyatlarındaki artış bu dönemde devam etmiştir. Yıllık enerji enflasyonu ise yüzde 2,94’e gerileyerek ılımlı seyrini korumuştur.
setpage
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon 1,88 puanlık yükselişle yüzde 14,44 olmuştur. İşlenmemiş gıda grubunda taze meyve fiyatları gerilerken bir süredir grup yıllık enflasyonunu sınırlayan sebze grubunda artış gözlenmiştir. Buna ek olarak et, süt ve yumurta fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlarla birlikte işlenmemiş gıda yıllık enflasyonu yüzde 16,06’ya yükselmiştir. Bu dönemde işlenmiş gıda fiyatlarındaki olumsuz görünüm sürmüş ve grup yıllık enflasyonu yüzde 13,15 oranında gerçekleşmiştir. Bu grupta ekmek fiyatları yukarı yönlü seyrini korurken et ve süt ürünleri ile konserve sebze fiyatlarında hızlı artışlar gözlenmiştir. Böylelikle Ağustos ayı, taze meyve dışında kalan işlenmemiş gıda ürünleri ve bunların temel girdi olarak kullanıldığı işlenmiş ürünlerdeki olumsuz seyrin belirgin olarak izlendiği bir dönem olmuştur.

Yİ-ÜFE

Yurt içi üretici fiyatları Ağustos ayında 0,42 oranında artarken grup yıllık enflasyonu yüzde 9,88’e yükselmiştir. Bu dönemde yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 11 seviyesine, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 11,45’e gerilemiştir.

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Ağustos ayında dayanıksız tüketim mallarında belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda fiyat artışı kaydedilmiştir. Dayanıksız tüketim mallarındaki artışta yıllık enflasyonu yüzde 17 düzeyinde seyreden gıda ürünleri imalatı belirleyici olmuştur. Bu dönemde dayanıklı tüketim malları imalat fiyatları yatay seyrederken ara ve sermaye mallarında fiyat artışları görece ılımlı gerçekleşmiştir. Sonuç olarak Ağustos ayı, gıda imalatı kaynaklı enflasyon baskılarının sürdüğü bir dönem olmuştur. Gıda dışı imalat sanayi fiyatlarının seyri ise tüketici fiyatları üzerinde maliyet yönlü baskıların nispeten ılımlı seyrettiğine işaret etmiştir. "