(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
ANKARA, 29 Nisan (Reuters) - Dış ticaret açığı; AB'deki kısmi toparlanmanın ve altın kaleminin ihracatı desteklemesi ile enerji fiyatlarındaki gerilemenin ithalatta yarattığı sert düşüşün etkisiyle Mart ayında yüzde 20 gerilerken, açıkta ilk üç aydaki daralma yüzde 21.1 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)tarafından yayımlanan verilere göre dış ticaret açığı Mart'ta Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan öncü veri olan 4.97 milyar dolara paralel 4.95 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Verilere göre dış ticaret açığı Ocak-Mart'ta yüzde 21.1 düşüşle ile 12.04 milyar dolar oldu.
Türkiye'nin ithalatında yıllardan beri en büyük kalem olan enerji ithalatı yılın ilk üç ayında bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 40.6 azalışla 6.48 milyar dolara geriledi. Mart ayında bu kalemde yaşanan düşüş ise yüzde 40.1 oldu ve Mart'ta 2.21 milyar dolarlık enerji ithalatı yapıldı.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ithalatın Mart ayında yüzde 5.2 azalarak 17.76 milyar dolara, Ocak-Mart'ta yüzde 10.6 azalarak 46.79 milyar dolara gerilemesindeki en belirgin etken oldu.
Petrol fiyatları geçen yıl yaklaşık yüzde 35 düşüş gösterdi ve Brent ham petrolünün varil fiyatı LCOc1 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Haziran 2014'te 115 doların üzerinde işlem görmesinden beri aşağı yönlü bir seyir izleyen Brent ham petrol bugün 45 doların hemen üzerinde işlem görmeyi sürdürüyor.
Halk Yatırım tarafından yayımlanan araştırma notunda, "2014 sonunda 84.6 milyar dolar, 2015 sonunda 63.4 milyar dolar olan 12 aylık dış ticaret açığı 60.1 milyar dolara gerilemesini sürdürdü. Altın ihracatından, Şubat ayında kaydedilen 1.5 milyar doların ardından, Mart ayında da 1 milyar dolarlık katkı söz konusu. Geçen yılın aynı döneminde 10.9 milyar dolar olan enerji faturası yılın ilk çeyreğinde sadece 6.5 milyar dolar oldu" görüşüne yer verildi ve not şöyle devam etti:
"2015 yılında AB ile olan ihracat, dolar bazında yüzde 6.6'lık düşüşe işaret etmesine karşın, euro bazında yüzde 11.9'luk artış kaydetmişti. Bu yılın ilk ayındaki zayıf performansa karşın, ilk çeyrekte, bölgeye olan ihracatta, dolar bazında yüzde 6.3, euro bazında da yüzde 8.5'lik yıllık artışlar dikkat çekiyor."
AB ekonomilerindeki talep artışı ve altın ihracatının da desteğiyle ihracat Mart ayında yüzde 2.3 artarak 12.81 milyar dolar, Ocak-Mart'ta yüzde 6.2 azalarak 34.74 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı olan AB ekonomilerinde negatif faiz ve genişlemeci politikaların da desteğiyle başlayan toparlanma eğilimi de ihracata pozitif katkı yapmayı sürdürüyor.
TÜİK verilerine göre Avrupa Birliği'nin ihracattaki payı 2015 Mart ayında yüzde 42.6 iken, 2016 Mart ayında yüzde 49.1'e yükseldi. AB'ye yapılan ihracat, 2015 yılının aynı ayına göre yüzde 18.1 artarak 6.3 milyar dolar oldu.
Yılın ilk çeyreğinde en fazla ihracat yapılan sektör ise yüzde 6.2 artışla motorlu kara taşıtları olurken bu kalemi 3.54 milyar dolar ile kıymetli madenler kalemi izledi.
Verilere göre en çok ihracat yapılan ülke Mart ayında 1.39 milyar dolar ile İngiltere olurken bu ülkeyi sırasıyla 1.22 milyar dolar ile Almanya 652 milyon dolar ile Irak ve 609 milyon dolar ile İtalya takip etti.