Kosova bir süredir enerji sorunları ile gündeme geliyor. Olağanüstü hâl ilan edilen ülkede, bu kış yeterli elektrik üretmek ya da ithal etmek için yoğun bir mücadele içine girildi.
Son zamanlarda çok sık yapılan elektrik kesintileri vatandaşları gündelik işlerini yapmaktan alıkoydu. Bunun üzerine yaklaşık 10 gün kadar önce Kosova hükümeti, ülkede enerji krizi nedeniyle sokaklarda halk tarafından protesto edildi. Hükümet ise enerji sorununu çözebilmek için ilk adımı bugün Bitcoin ve diğer kripto paraların madenciliğini kesin olarak yasaklayarak attı.
Kosova Ekonomi Bakanı Artane Rizvanolli, madencilik yasağını uygulama konusunda hazır olduklarını söyledi. Ülkedeki kolluk kuvvetlerinin yasağa uymayan ya da kaçak enerji kullanan bölgelerini tespit ederek engelleyeceğini belirtti.
Ekonomi Bakanı, Aralık ayında aralarında Kosova Enerji Kurumu’ndan temsilcilerin de bulunduğu Enerji Temini için Acil Durum Önlemleri Komitesi‘ni kurmuştu. Şu anda kripto paralarda madencilik yasağı ve diğer önlemler bu komitenin aldığı kararlar doğrultusunda gerçekleşiyor.
Kosova’da enerji krizi nedeniyle 60 günlük olağanüstü hâl ilan edilmişti
Kosova’nın elektriğinin önemli bir kısmı kömürle çalışan elektrik santralleriyle sağlanıyor. Ülkenin en büyük elektrik santrali ise teknik sorunlar nedeniyle kapatıldı ve ülke elektrik ithalatına ihtiyaç duydu.
Sınır komşusu Sırbistan’ın da benzer teknik sorunlar yaşaması ülkenin üretim kapasitesini etkiledi ve haliyle elektrik fiyatları yükseldi. Tüm bunların üstüne Kosova hükümeti durumu kontrol altına alabilmek için 2021 Aralık ayında 60 günlük bir olağanüstü hâl ilan etti.
Ardından gelen ikinci adım, en gereksiz enerji kullanım alanı olarak düşünülen kripto madenciliğinin yasaklanması oldu. Kripto para madenciliği, Avrupa’da yeşil enerji olmadığı halde en ucuz elektrik üretimi yapılan Kosova’da başlatılmıştı. Fakat istatiksel verilere göre, Bitcoin’in küresel hash oranının yalnızca %0,01’lik küçük bir kısmı ülke pazarına ait.
Kosova yasaklar konusunda Çin, Kazakistan ve İran’ı takip ediyor
Kosova, yaşanan enerji sorunlarını ve giderek artan madencilik hash oranlarını önlemek için diğer ülkelere benzer bir yol izliyor.
Örneğin Kazakistan, Çin yasakları sonrası ülkesine yerleşen madencileri kontrolü altında tutmak için birtakım çalışmalar yapıyor. Ülkedeki kayıt dışı madenciler tespit edilmeye çalışılırken, bir yandan da elektrik kullanımlarına üst tüketim limitleri getirildi.
İran’da ise bu yeni teknoloji karşısında nasıl bir tutum sergileneceği konusu, ülkenin 2021 yılını kararsızlıklarla geçirmesine neden oldu. Son alınan karar doğrultusunda herhangi bir enerji krizi ve elektrik kesintisi yaşamamak için 6 Mart’a kadar kripto madenciliği İran’da yasaklandı