Bitcoin (BTC) kripto para biriminin her geçen gün biraz daha popüler hale gelmesi ve birçok yatırımcı tarafından iyi bir yatırım aracı olarak kullanılması ile beraber Bitcoin artık hemen hemen herkes tarafından biliniyor. Özellikle 2018 yılının başlarında yaşadığı değer artışı ile uzun süre gündemden düşmeyen Bitcoin, bugün eskisi kadar olmasa da halen popüler. Her ne kadar Bitcoin değerinde belli miktarlarda düşüş yaşanmış olsa da, Bitcoin al sat işlemlerinin sayısı her geçen gün artıyor. Hal böyle olunca Bitcoin, popülerliğini uzun bir süre daha koruyacak demek kesinlikle yanlış olmayacaktır.
Bu kadar popüler olması ile beraber Bitcoin’in tam olarak ne olduğu ve ne işe yaradığı gibi konularda bilinmeyen onlarca şey bulunuyor. Bazı durumlarda birçok kullanıcının ve belki de yatırımcının bildiklerinin sadece kulak dolgunluğundan ibaret olduğunu söylemek mümkün. Durum böyle olunca bu yazımızda, Bitcoin hakkında yatırımcısından geliştiricisine, kullanıcısından madencisine herkesin bilmesi gereken en temel 5 şeyi ele alıyoruz. İsterseniz vakit kaybetmeden hemen başlayalım:
1. Bitcoin üretimi için yüksek miktarlarda elektrik harcanır
Bitcoin madenciliğini hemen hepimiz duymuşuzdur. En basit manası ile Bitcoin kripto para biriminin yine Bitcoin (BTC) kullanıcıları (madencileri) tarafından üretilmesi anlamına gelmektedir. Bitcoin ile ilgili gelişmeleri yakından takip eden birçok yatırımcı, Bitcoin (BTC) üretimi yapılırken neler gerektiğini az çok bilmektedir. Fakat bilinmeyen şey, Bitcoin üretimi sırasında harcanın elektrik miktarıdır.
Bitcoin üretimi sırasında harcanan elektrik miktarının bugün ulaştığı seviye gerçekten korkutucu bir o kadar da hayranlık verici noktalara gelmiş bulunuyor. Dünya genelinde toplamda 1 milyondan fazla Bitcoin madencisi olduğu düşünülüyor. Bitcoin kullanıcı sayısının da 10 milyonu aştığı düşünüldüğünde bu sayı oldukça normal ve gerçekçi bir sayı olarak düşünülebilir. 1 milyon kişinin her gün Bitcoin üretimi yaptığı düşünüldüğünde, tüketilen elektrik miktarı inanılmaz noktalara ulaşıyor. Öyle ki; Bitcoin üretilirken tüketilen elektrik miktarının bazı ülkelerin elektrik tüketimini geçmiş olduğu biliniyor.
Bitcoin üretiminde kullanılan elektrik miktarının fabrikaların elektrik harcama miktarı ile aynı olduğunu söylemek mümkün. Özellikle Bitcoin’in değerinde yaşanan artışla beraber 1 Bitcoin’in üretimi için gereken enerji miktarı da büyük ölçüde artış gösterdi. Bitcoin’in çıkıtğı ilk yıllar olan 2008 ve 2009 yıllarında normal bir bilgisayar donanımı ile günlük 100 Bitcoin civarında bir üretim yapmak mümkündü. Şu an bu sayılara ulaşmak devasa Bitcoin üretim tesisleri için bile pek mümkün gözükmüyor. Bunun en büyük nedeni de Bitcoin’in sınırlı sayıda olması ve bu sınıra yaklaşıldıkça Bitcoin üretiminin zorlaşmasıdır.
2. Bitcoin üretimi bir gün bitecek
Her ne kadar her gün binlerce Bitcoin üretiliyor olsa da Bitcoin üretimi bir gün bitecek. Çünkü üretilebilecek Bitcoin miktarı sınırlıdır. Bitcoin ağından toplam üretilebilecek Bitcoin miktarı 21 milyon ile sınırlandırılmıştır. Bunun en büyük nedeni de Bitcoin değerinin korunma isteği olarak görülmektedir. Diğer türlü olsaydı, Bitcoin bu kadar değerli bir maden olmazdı. Bu konu fiziksel madenlerle benzerlik göstermektedir. Örneğin; en değerli madenlerden biri olan altın madeni de rezervleri bakımından sınırlıdır. Bundan daha değerli olan elmasın, rezerv miktarı altından da azdır. Zaten pırlantayı altından değerli yapan şey Dünya yüzeyindeki elmas rezervinin altından az oluşudur.
2018 yılının Temmuz ayı itibariyle Dünya genelinde toplam 17 milyon 159 bin 62 adet Bitcoin madeni bulunmaktadır. Bu sayının 2033 yılında 21 milyon sınırına ulaşacağı düşünülmektedir. Şu an günlük olarak yaklaşık 2 bin adet Bitcoin üretilmekle beraber bu sayı her geçen gün azalmaktadır. Bunun en büyük nedeni de Bitcoin miktarı arttıkça Bitcoin üretiminin zorlaşmasıdır. Bu noktada Bitcoin ile ilgili olan üretim süresi, toplam Bitcoin sayısı ve Bitcoin değeri gibi parametreler birbirleriyle doğrudan ilişkilidir.
3. Bitcoin hiçbir merkeze bağlı değildir
Bitcoin’in bir diğer özelliği, hiçbir merkeze bağlı olmayan bir yapıya sahip olmasıdır. Başka bir ifadeyle; Bitcoin hiçbir kurum ve kuruluşun, hiçbir devlet yapısının, hiçbir şahsın doğrudan etkisine veya müdahalesine açık değildir. Bitcoin’i dünyada kullanılan Dolar, TL gibi para birimlerinden ayıran en önemli etmen de budur. Dolar, TL gibi para birimleri devletlerin kontrolü altındadır ve bu paralara anlık şekilde müdahale edilebilmektedir. Örneğin, Dolar karşısında TL’nin değerinin düştüğü durumlarda merkez bankası faizleri yükseltmek gibi bazı önlemler alarak bu değer düşüşüne müdahale edebilmektedir. Fakat Bitcoin’e bu şekilde bir müdahale yapılması mümkün değildir. Bitcoin’e olan güvenin en büyük nedenlerinden biri de bu şekilde bütün dış etmenlere kapalı oluşudur.
Bu noktada, Bitcoin’in nasıl değer kazanıp nasıl değer kaybettiğini anlamak faydalı olacaktır. Bitcoin tamamen serbest piyasa etkisinde değer kazanıp değer kaybeder. Başka bir ifadeyle Bitcoin’in değer kazanıp değer kaybetmesi tamamen Bitcoin’e olan taleple ilgilidir. Yatırımcıların Bitcoin’e olan talepleri arttığı zaman Bitcoin’in değeri otomatik olarak artmaktadır. Yine aynı şekilde Bitcoin’e olan talebin azalması durumunda Bitcoin’in değeri düşmektedir. Bitcoin’e olan talebin artması veya azalması bazı durumlarda dolaylı olarak dış etmenlere bağlı olabilir. Örneğin, Facebook’un Bitcoin reklamlarını yasaklaması Bitcoin yatırımcısının gözünü korkutmuş ve ellerindeki Bitcoinleri satmalarına neden olmuştur. Bu durum Bitcoin’e olan talebi azaltan bir durumdur ve Bitcoin’in değerinin düşmesi ile sonuçlanmıştır.
4. Dünyanın hemen her ülkesinde Bitcoin ticareti yapmak tamamen yasaldır
Özellikle Bitcoin’in popülerleşmeye başladığı ilk yıllarda Bitcoin’in yasal olmadığı konusunda birçok söylenti ve aslı olmayan haberler çıkmıştır. Alışılmışın çok çok dışında olan bir mekanizma olması nedeniyle ilk yıllarında Bitcoin’e bu kadar ön yargılı olunması gayet normal bir durum olarak karşılanmalıdır. Fakat gün geçtikçe Bitcoin’e olan güven arttı ve insanlar Bitcoin’in ve Bitcoin ticaretinin tamamen yasal olduğu konusunda hemfikir oldular.
2018 yılı itibariyle, Bitcoin ticareti konusunda yasada herhangi bir olumlu veya olumsuz bir madde yoktur. Bu, Bitcoin ticaretinin yasal olmama gibi bir durumunun söz konusu olmadığı anlamına geliyor. Fakat, Bitcoin’den dolayı hesabınıza yüklü miktarlarda para girişleri ve aynı şekilde hesabınızdan para çıkışları olduğu takdirde maliye tarafından izlenmeye alınabilirsiniz. Fakat bu durumda da korkacak bir şey yoktur. Çünkü eğer Bitcoin ticareti yapıyor ve bunun üzerinden yüksek miktarlarda para kazanıyorsanız maliye sizden sadece vergi vermenizi talep edecektir. Aslında Bitcoin’in yasal olduğunu gösteren en önemli göstergelerden biri de bu durumdur.
5. Bitcoin madencileri ve kullanıcıları tamamen anonimdir
Bitcoin üretimi ve tüketimi tamamen anonim bir şekilde gerçekleşmektedir. Yani, Bitcoin madencileri ve Bitcoin yatırımcıları anonimdir. Her şeyin dijital ortamda olmasından kaynaklı, yapılan bütün Bitcoin alım satım işlemleri kimlik bilgilerinin yer almadığı Bitcoin cüzdanları aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu durumda kimin ne kadar Bitcoin aldığı, kimin ne kadar Bitcoin’e sahip olduğu anonim olarak kalmaktadır. Bu durum madenciler için de aynı şekildedir. Hangi madencinin hangi Bitcoin’i ne kadar sürede ürettiği gibi bilgiler anonim olma özelliğini korumaktadır.
Burada karıştırılmaması gereken bir durum vardır. Bitcoin şeffaf bir yapıya sahiptir. Bitcoin ile yapılan bütün işlemler herkese açıktır. Yani bugün ne kadar Bitcoin üretilmiş, ne kadar Bitcoin satılmış anlık olarak kayıt altına alınmakta ve tüm kullanıcılara şeffaf bir şekilde gösterilmektedir. Anonim olma durumu ise, her ne kadar Bitcoin işlemleri gözükse de bu işlemleri kimin yaptığının bilinmemesinden kaynaklanmaktadır. Bunu bir tünelin içinden geçen arabalara benzetebiliriz. Tünelin içinden arabaların geçtiğini biliyorsunuz fakat arabanın içinde kim olduğunu bilmiyorsunuz. İşte Bitcoin ile yapılan işlemler de buna benzer.
Bitcoin Hakkında Bilmeniz Gereken 5 Şey isimli makale ilk olarak CoinAdam sitesinde yayınlanmıştır.