Tarımda Hikaye Yeniden Başlıyor

Emtia

Giriş

COVID-19 tüm dünyayı sardığından beri dünyadaki arz talep dengesindeki bozulmalar sonucunda tüm finansal ürünlerde fiyat artışı gözlemlemekteyiz. Bu fiyat artışında güçlü darbe alan taraflardan birisi de tarımsal emtia tarafı oldu. Tarımsal emtia fiyatları 2021 senesinde yaklaşık %20 yükseldi ve dünyada büyüyen enflasyon sebebiyle tarımsal ürünlerin pandemiden önceki fiyatlarına dönmemesi beklenmektedir. 2022 yılında ise yüksek talep, tedarik zinciri tarafındaki sıkıntılar ve yeni yılda beklenen enflasyonist ortamdan dolayı tarımsal emtia tarafındaki fiyatlamaların yükselmeye devam etmesi beklenmektedir. 2022 senesinde tarımsal ürünlerin fiyat artışında ise şeker, kakao ve mısır ürünlerinin önde gelmesi beklenmektedir. Dünyadaki enerji krizi tarımsal ürünlerdeki fiyatların artmasının ve önümüzdeki yılda da fiyatların artacağının bir başka göstergesidir. Birçok farklı bölgede don, kuraklık ve aşırı yağışlar gibi oluşan olumsuz hava şartları birçok ürünü olumsuz yönde etkilemiştir bu durum tedarik zincirindeki sıkıntılara olumsuz yönde destek olmuştur. Fiyatlardaki yükseliş sebeplerinden başka biri ise tedarik zincirinde yaşanan sıkıntıların ardından tarımsal ürünlerdeki yükselen fiyatların gözlemlenmesinden dolayı stok yapma isteğinin artması olmuştur. Dünyadaki bu kadar sorunun üzerine birçok emtia 2022 senesine stoksuz şekilde gireceğinden tarımsal ürünlerdeki enflasyonun geçici olmadığı gözlemlenmektedir. Yeni yıla birçok emtianın stoksuz gireceğinden fiyat artışları ve azalışlarının çok sert olması beklenmektedir.

Bölgesel Beklentiler

ABD: Yükselen gübre maliyetleri ve beklenen kuraklık nedeniyle mısır ve buğdayda üretim azalması gözlemleyebiliriz. Diğer taraftan etanol ve biodizeldeki talep artışı mısır ve soya yağı üzerindeki üretimi daraltabilir.

Avrupa: Yetersiz kalan buğday stokları ve dünya üzerindeki yükselen enflasyon sebebiyle artan üretim maliyetleri, dünyanın en fazla tahıl ürünleri ihraç eden Avrupa’daki üretimi ve satışları baskılaması beklenebilir.

Rusya: Buğday denince akla ilk gelen ülkelerden birisi olan Rusya’nın, ülkedeki vergilendirme politikası sebebiyle satışların baskılanmasını izleyebiliriz.

Güney Amerika: Brezilya ve Arjantin’de kuraklığa neden olan La Nina hava olayı önümüzdeki süreçte yine gündemde olacak gibi gözüküyor. Bu sürecin devam etmesi halinde bahsettiğimiz ülkelerde kahve, soya fasulyesi, şeker ve pamuk gibi tarımsal ürünler için risk iştahının artacağını söyleyebiliriz.

Afrika ve Orta Doğu: Afrika ve Orta Doğu, gıda ve tarımsal ürünlerdeki enflasyondan en sert etkilenen bölgelerdendir. Gıda ve tarımsal ürünlerdeki gözlemlenen yükselen enflasyon sebebiyle yeni yıl içinde Afrika ve Orta Doğu’da tarımsal ürün tarafında olumsuz bir beklenti oluşturmaktadır.

Emtia Stok Kullanımı

Gelecek Yıl İçin Tarımsal Ürünlerin Görünümü

Buğday: Rusya’daki vergilendirme politikası ve ABD’de La Nina’nın söz konusu olması halinde fiyatlarda bir yükseliş gözlemlenebilir. Orta Doğu’nun enerji kaynaklarını ihraç etmesiyle elde edilen kârla birlikte buğday alımlarını arttıracağını gözlemleyebiliriz. Arjantin’de ise fiyatları dengelemek amacıyla vergilendirme politikasında değişime gitmesi beklenebilir. Bu durumların sonucunda fiyatlamanın 10 USD üzerinde olması gözlemlenebilir.

Mısır: 2022'de fiyatlamanın en yüksek olacağı grupta yer alması beklenmektedir. En büyük üreticilerden birisi olan Brezilya’da üretimin azalması sebebiyle yeni yılda talebin karşılanması zorlaşabilir. 2022 senesinde fiyatlamanın 6,50 USD civarında olması beklenmektedir.

Palm Yağı: Yeni yılda bitkisel yağlardaki talebin artmaya devam edeceği düşünülmektedir. Bu durumdan palm yağının doğrudan etkileneceği öngörülmektedir. Fiyatlamanın 2022 senesinde yükselerek ton başında 4.425 USD civarında yapılması öngörülmektedir. Endonezya’daki biyodizel tüketimi ve Malezya’daki işgücü sıkıntılarının büyümesi halinde fiyatlanın 5.225 USD fiyatlarına çıkması mümkün görülmektedir.

Soya: Geride bıraktığımız 2021 senesinde büyük bir ralli yapan soyanın fiyatının çok yüksek seviyede olmasından yaşanacak talep daralmasının fiyatı baskılayacağı öngörülmektedir. Yeni yılda 12,50-13,00 USD bandında seyretmesi beklenmektedir. Soya tarafında takip edilmesi gereken unsur La Nina olmalıdır. Şayet La Nina tarafından yaşanacak olumsuz bir durum soyanın daha da değerlenmesine sebep olabilir.

Kahve: 2020 senesinin 3. çeyreğinden itibaren büyük bir yükselişe imza atan kahvenin fiyat artışının, üretim sıkıntısı ve yükselen fiyatlanmadan etkilenmemek amacıyla stoklama eğiliminin artmasının sebep olduğu düşünülmektedir. Yükselen fiyatlamalardan dolayı ucuz işgücü olan Güney Amerika ülkelerinin kahve üretimi için adım atmaları halinde 1,66 pound civarında tutunması beklenebilir. Öteki taraftan La Nina’nın söz konusu olan üretim bölgelerinde gündeme gelmesi halinde fiyatlamanın çok sert olabileceği öngörülmektedir.

Kakao: Dünya üzerinde azalan üretim ve talebin artması sebebiyle bozulan arz-talep dengesi fiyatlamaların çok yüksek olduğunu ve 2022 senesinde de fiyatlamanın yükselmeye devam edebileceği öngörülmektedir. Fiyatlamanın yükselmeye devam edebileceğini gösteren bir diğer gösterge ise 2022 senesinde kakao piyasasında yaklaşık 130.000 ton civarı bir açık beklenmesidir. 2022 senesinin son çeyreğinde USD/TON bazında 2700 gibi seviyelerin aşılması beklenmektedir.

Şeker: Son zamanlarda görülen şeker piyasasındaki açığın gelecek senede de bu açığın artabileceğinin gözlemlenmesiyle beraber fiyatlamalarda 2022’nin son çeyreği için 20 sent gibi bir beklenti yaratmaktadır. Tedarik zincirinde artmaya devam eden sıkıntılarda şeker tarafındaki fiyatlamanın yükseleceğini desteklemektedir.

Orijinal Makale