Türk Lirası'nın yıl içi kaybı %26 ve TL, Arjantin pesosundan sonra en çok değer kaybeden para birimi oldu.
TL neden değer kaybediyor?
12 Temmuz'da 4,9796 ile rekor kıran kur, 24 Temmuz sonrasında tekrar yükselişe geçti ve bugün 5,1915 ile rekor tazeledi. Bu tarih itibariyle nedenlere baktığımızda;
- Enflasyon şu an için 2.planda görülse de TL'nin değer kaybında büyük rol oynayan iç faktörlerin başında geliyor ve Temmuz'da %15,85 gelen enflasyonun artan kur, zamlar ve maliyetlerle Ağustos'ta zirve yapması bekleniyor. Fiyatlamalarda bu beklenti de var.
- ABD ile rahip Brunson davası nedeniyle yaşanan gerginlik ve yaptırım uygulamaları TL'de değer kaybına yol açan bir diğer gelişme. Hatırlanacağı üzere vize krizinde de TL tarafında sert düşüşler yaşanmıştı. Dolayısıyla bu konuya dair ABD'nin yaptırımlarını ileri taşıması riski TL negatif fiyatlanıyor.
- ABD'nin İran'a yaptırım uygulamaya başlaması ve müttefiklerinden de aynı talepte bulunması TL'de değer kaybına neden olan bir diğer gelişme. Türkiye, İran ile ticaret yapan bir ülke ve ABD'nin Türkiye'ye bu anlamda bir baskı uygulaması olasılığı fiyatlamalarda etkili oluyor.
- TCMB tarafı şu anda ön planda değil, ancak bankanın faiz artırmama olasılığı yine fiyatlamalarda var. Temmuz PPK toplantısında gerek önceki faiz hamlelerinin etkisinin görülmesi gerek iç talepte azalış beklentisi ve OVP'nin etkilerinin görülmesi isteğiyle faiz artırmayan bankanın rekor yükselişlere karşın faiz artırmayacağı algısı TL'ye negatif yansıyor.
- Küresel piyasalarda doların yükselmesi ve gelişen ülke kurlarındaki gerileme de TL için negatif bir gelişme.
Bütünsel baktığımızda şu andaki küresel gelişmeler TL dahil gelişen ülke paraları için negatif ve buna iç riskler de eklenince TL tarafındaki kayıp daha da yüksek oluyor.
Kurdaki yükseliş devam edecek mi?
Son günlerde tüm yatırımcı ve vatandaşın en çok merak ettiği soru bu, ancak daha önce görülmemiş seviyelere çıkan kurun nereye kadar yükseliş göstereceğini söylemek doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Bu soruya rakamsal değil ancak risklerin artmasıyla yükselişin de devam edeceği şeklinde (herkesin de bildiği gibi) cevap verebiliriz.
Teknik olarak psikolojik seviyeleri takip ediyoruz ve 5,20 sınırına yaklaşan kurda takip edeceğimiz en yakın direnç bölgesi 5,30 olurken geri çekilmelerde 5,08 ilk destek seviyesi.
TL'deki değer kaybı nasıl durur?
Son hafta ABD ile yaşanan gerginlikle sert kayıp veren TL için ilk toparlanmada yine bu konudaki iyimser gelişmelere ihtiyaç var. Bu krizin aşılması TL'de bir miktar rahatlama yaratabilir, ancak kurda 5,0 seviyesi altına hatta 4,80 seviyelerine doğru gerileme için hükümetin piyasalarda olumlu karşılık görecek OVP'yi açıklaması gerekiyor. Bununla beraber TCMB kanadından da sıkı duruşu koruyan şahin ifadeler TL'yi destekleyebilir. Bu olasılıklar TL'nin kayıplarının bir kısmını silmesini sağlayabilir, ancak Eylül'de açıklanacak Ağustos enflasyon rakamları kritik önemini koruyor.
ABD ile yaşanan yaptırım krizi beklenmeyen bir gelişmeydi ve TL'de oldukça negatif bir etki yarattı, ancak bilinen ve takip edilen en kritik sorun ise enflasyon!.. Dolayısıyla şu anda yaşanan siyasi gerginlikler çözülse de enflasyon kanadındaki yüksek rakamlar TL için en büyük bariyer olmaya devam ediyor. Bu nedenle yine daha önceki raporlarımızda altını çizdiğimiz konuyu tekrar vurgulamak istiyoruz: Reform!
Enflasyonu düşürmek ve maliyetleri azaltmak için atılacak adımlar TL tarafındaki kaybı engellemek için en önemli reformlar olacaktır.