Bu yazı 08.04.2021 tarihinde İngilizce olarak kaleme alınıp çevrilerek bu sitede yayınlanmıştır.
Tahıl, süt ve besi hayvanları gibi tarımsal emtiaya odaklı borsa yatırım fonlarına (ETF) yönelik ilgide son aylarda bir artış oldu. Daha önce bu tarz tematik fonların bazılarını incelemiştik. Bugün bu incelememize, iki diğer tarım fonuyla devam ediyoruz.
Tüm emtiada olduğu gibi, tarımda da fiyatları arz-talep temelleri ve ayrıca tarım maliyetleri belirliyor. Mısır, soya fasülyesi ve buğday gibi tahıllar yakın zamanda son yılların en yüksek seviyelerine ulaştı.
Bir mahsül yılında üretim ve fiyatlandırma belirsizlikleri sebebiyle hem koruma hedefleyenler, hem de spekülatörler bu piyasalarda kritik bir rol oynuyor. Martin T. Bohl liderliğinde yapılan ve Avustralya merkezli Crawford School of Public Policy tarafından yayınlanan araştırmaya göre:
"Farklı tarımsal emtia genelinde yapılan araştırmaların çoğunluğu vadeli işlem piyasalarının fiyat keşif sürecine hakim olduğunu gösteriyor... Spekülatörler piyasaya likidita sağlayarak koruma hedefleyenlerin fiyat riskini transfer etmek amacıyla bir karşı parti bulmalarına yardımcı oluyor."
Çok sayıda yatırımcı, portföylerinin bir kısmını emtiaya ayırmayı tercih ediyor çünkü emtia çeşitlilik kazandırmaya yardımcı olabiliyor.
1. Invesco DB Agriculture Fund
- Mevcut Fiyat: 17,13 dolar
- 52 Haftalık Aralık: 13,15 - 17,61 dolar
- Temettü Geliri: %1,51
- Masraf Oranı: yıllık %0,85
Invesco DB Agriculture Fund (NYSE:DBA) piyasa katılımcılarının tarımsal emtia vadeli işlemlerine yatırım yapmalarına imkan sağlıyor. Fon Ocak 2007'de işlem görmeye başladı ve yaklaşık 813 milyon dolarlık bir net varlığı yönetiyor.
DBIQ Diversified Agriculture Index Excess Return™ Endeksi'ni takip eden DBA, mevcut olarak 10 emtia vadeli işlemine yatırım yapıyor. Hem endeks, hem de fon her yıl Kasım ayında yeniden dengeleniyor ve içerikleri yeniden oluşturuluyor.

Mevcut varlıklar şu şekilde: mısır (%13,94), soya fasülyesi (%13,91), şeker (%12,24), canlı büyükbaş (%11,61), buğday (%11,15), kahve (%10,76), yalın domuz eti (%10,03), kakao (%9,99), besi hayvanı (%3,76) ve pamuk (%2,63).
DBA geçtiğimiz bir yılda %25 civarında getiri sağladı ve yıl başından bu yana yaklaşık %5,5 yükseldi. Fiyat Şubat sonunda son yılların en yüksek seviyesine ulaştı. İlgilenen yatırımcılar olası düşüşlerde alım yapmayı düşünebilir. Fonun çeşitlendirilmiş yapısını beğeniyoruz.
Ancak okuyucularımıza vadeli işlem sözleşmelerine yönelik yatırımların bir ETF yoluyla olsa bile oynaklık gösterebileceğini hatırlatmamız gerek. Bu yüzden, DBA gibi bir fonun portföy hedeflerinize uygunluğunu detaylı bir şekilde araştırmanızı tavsiye ediyoruz.
Bir sonraki vadeye taşıma ("roll-over"), "contango" ve "backwardation" gibi konseptler konusunda daha çok bilgi edinmek isteyen yatırımcılar, vadeli işlem sözleşmelerinin genel olarak nasıl işlediklerini incelediğimiz daha önceki yazılarımıza göz atmak isteyebilir. Fiziki teslimattan kaçınmak adına, tacirler düzenli olarak bir vadeli işlem sözleşmesini bir başka sözleşmeye taşıyarak pozitif (normal backwardation) ya da negatif (contango) bir taşıma getirisi yaratır. Bir backwardation piyasası genellikle talebin arzdan fazla olduğu anlamına gelir.
2. Barclays iPath Bloomberg Livestock Subindex Total Return
- Mevcut Fiyat: 39,44 dolar
- 52 Haftalık Aralık: 26,40 - 39,45 dolar
- Temettü Geliri: %1,51
- Masraf Oranı: yıllık %0,75
iPath® Series B Bloomberg Livestock Subindex Total Return (NYSE:COW) bir borsa senedi (exchange traded note ya da ETN). Borsa senetleri, Barclays (NYSE:BCS) gibi finans kuruluşları tarafından ihraç edilen teminatsız borçlanma araçlarıdır. Bu yüzden, ihraççı (bu örnekte Barclays) tarafa yönelik bir risk taşırlar. ETN'leri daha önceki yazılarımızda incelemiştik.

CME Group'taki hayvancılık vadeli işlemleri ve opsiyon piyasaları besi hayvanlarını, canlı hayvanları ve yalın domuz etini içeriyor. Ancak COW sadece canlı hayvan (,%64,84) ve yalın domuz eti (%35,16) vadeli işlemlerine yatırım yapıyor. Bloomberg Livestock alt endeksini takip eden fon, Ekim 2007'de işlem görmeye başladı ve 25 milyon dolara yakın bir net varlığı yönetiyor.
Canlı hayvan, Kasım 1964'te işlem görmeye başlayan ilk canlı emtia oldu. Bunun öncesinde sadece şeker, soya fasülyesi, bakır ve petrol gibi depolanabilen emtia üzerinde işlemler yapılabiliyordu. O zamandan beri, besi hayvanları ve yalın domuz eti de piyasaya dahil edildi. Büyükbaş ve domuz üreticileri, paketleyicileri, tüketicileri, korumacılar ve bağımsız spekülatörler artık bu likit piyasalara katılım sağlıyor.
Sektöre yönelik güncel bir rapora göre:
"Tarımsal üreticilerin maliyetleri her geçen gün artıyor. Hayvan üreticileri için yem maliyetleri %30-40, gübre fiyatları ise neredeyse %100 yükseldi. Sektörde işgücü yetersizliği var ve çalışan bulmak zor."
"Yalın domuz eti fiyatı tarihsel olarak hayvan yemleriyle ve hava modellerdeki değişimlerle ilişkili. Çin'den gelen talebin artması ve diğer hayvansal ürünerin getirdiği rekabet de fiyat dalgalanmalarında rol oynuyor."
Çin domuz eti üretimi ve tüketiminde dünya lideri konumunda. Domuz ateşi gibi hastalıklar ya da ticaret savaşarı emtianın fiyatı üzerinde ciddi bir etkiye sahip.
COW geçtiğimiz bir yılda yaklaşık %30'luk bir getiri sağladı ve bu ay 52 haftalık bir zirveyi gördü. İki emtanın son dönemde elde ettiği kazanımlara rağmen, piyasanın bu segmenti için yükseliş beklentisindeyiz ve olası düşüşlerde alım yapılabileceğini düşünüyoruz.
Not: Yukarıda bahsedilen finans ürünleriyle ilgileniyor ancak bu ürünleri bölgenizde bulamıyorsanız aracı kurumunuz ya da finansal planlamacınızla iletişime geçmek isteyebilirsiniz.
Herhangi bir soru ya da görüşünüz için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Editörün Notu: İncelenen her varlık tüm bölgesel piyasalarda mevcut olmayabilir. Size uygun olabilecek benzer finansal araçlar bulabilmek adına lütfen yetkili bir aracı kurum ya da finans danışmanıyla iletişime geçin. Bu içerik sadece bilgi amaçlıdır. Herhangi bir yatırım kararı vermeden önce kendi detaylı araştırmanızı yapmanız gerekir.