Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bugünkü PPK toplantısında beklenildiği üzere faiz oranında değişikliğe gitmedi.
Merkez Bankasının zaten faiz artırımına gitmesine hiç ihtimal verilmiyordu. Bu nedenle son 4 toplantının fiyatlar üzerinde bir etkisi de olmadı. Merkez Bankasının karar metnine baktığımızda, dünyada en yüksek enflasyona sahip olunmasına ve para biriminin reel kaybının en yüksek olmasına karşın tedbir adı altında hiçbir önlem alınmadığı açıkça görülüyor.
Enteresan olan ise Merkez Bankasının enflasyonu halen geçici görmesi ve cari fazla verilmeyeceğini kabul etmesine karşın enflasyonu dizginlemeyi değil büyümeyi tercih etmiş olması. Böyle olunca da liralaşma stratejisi uygulamasıyla yeni planlar açıklanacağının sinyali verildi. Aslında benzer bir açıklama geçen hafta Hazine Bakanından geldi. Dövizde olduğu gibi enflasyona karşı da bir çalışma yürütülüyor. KKM uygulaması ile vatandaşa TL cazip gösterilirken kur da kontrol altında tutuluyor ve tüm bunlar yapılırken Hazinenin yani vatandaşın yükü artıyor. Bir taraf yüksek enflasyon karşısında büyük gelir kaybı yaşıyor, birikimi olan ise faiz dışı isimlerle kazancını artırıyor. Böyle bir ortamda büyüme sadece rakamdan ibaret olabilir.
Bugün karar metninde ilk defa kullanılan ifade ise “Makro ihtiyati politika setinin güçlendirilmesi” oldu. Makro ihtiyati politikada amaç finansal sitem üzerindeki riskleri azaltmak. Yani kredilerin büyümesini sınırlandırmak. Zaten metinde uzun zamandır “Uzun vadeli Türk lirası yatırım kredileri de dâhil olmak üzere kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşmasının finansal istikrar açısından önemli olduğu değerlendirilmiştir.” İfadesi ile takipte olunduğu belirtiliyordu. Peki, bir yandan para basılırken, enflasyona göre krediler gayet uygunken, alım gücü düşmüş ve borçluluk artmışken alınacak tedbirlerle dengenin kurulması çok mümkün görünmüyor. Yani sistemin işleyişinden enflasyon ve faizi hafife alarak sonuç elde etmek son derece iyi niyetli bir bakış açısı, ama gerçekleşmesi de bir o kadar zor bir durum.
Çin’deki üretim, nüfus, politikalar, dış dengeler vs. çok çok farklı ve Çin’i dışarıda tuttuğumuzda Türkiye, hiperenflasyona giden küresel ekonomide faiz indirimine giden tek ülke ve bunu yaparken de enflasyon olarak ilk sırada yer alıyor. Evet, enflasyonda Arjantin’i de geçtik.
Öncelikli görevi enflasyonu kontrol altında tutmak olan TCMB’nin %61’lik enflasyonu ivedikle düşürmek için hiçbir politika güdmemesi, faizi seçenekler arasında görmemesi, cari fazla olmayacağını kabullenerek bu yıl döviz girdisinin zayıf kalacağını bilmesi ve dünyada savaşla beraber belirsizliklerin giderek artmasına karşın halen bu saydıklarımız geçince enflasyon da düşecek şeklinde bir ifade kullanması son derece kaygı verici.
Yıllardır tutmayan enflasyon hedefi bu yıl tutmama konusunda rekor kırabilir.
%23’lük yıl sonu tahminine karşın %61’lik bir enflasyon için Nisan ayı sunumunda sessizce tahmini yükseltmek Merkez Bankasına olan güvensizliği artırmaktan başka bir anlama gelmeyecektir.
Kredi büyümesinin önüne geçmek için öncelikle bu ihtiyacı yaratan durumlarla yani özetle enflasyonla gerçekten mücadele edilmesi gerekiyor.
Değerli okuyucu, sizce Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlama amacına uygun nasıl bir politika izliyor?