Bugün yakından takip edilecek en önemli haber akışı Para Politikası Toplantısı… Beklentilere geçmeden nerden nereye geldik bir bakalım.
Naci Ağbal dönemindeki son PPK toplantısı 18 Mart’ta yapıldı ve kurul 200 bp ile piyasa beklentilerinin üzerinde faiz artırdı.
Neden faiz artırıldı?
18 Mart PPK toplantısında faiz artışına gerekçe olarak şu riskler gösterildi:
- Cari işlemler dengesindeki bozulma
- Talep ve kur etkisinin maliyetleri artırması
- Yavaşlayan kredi büyümesinin yeniden yükselmesi
- Uluslararası gıda ve diğer emtia fiyatlarındaki yükseliş
- Enflasyonun bu riskler nedeniyle bir süre daha yüksek kalmaya devam edeceği ön görüsü.
TCMB, tüm bu riskler nedeniyle beklentilerden daha yüksek oranda faiz artırdı, bunun nedeni ise önden yüklemeli adım ile sıkı para politikasını daha da güçlendirmekti. Ayrıca karar metninde de şahin ifadelere yer vererek sözlü yönlendirmeyle parasal sıkılaştırma güçlendirildi.
Küresel risk iştahının çok yüksek değil ancak devam ettiği bu ortamda TL varlıklarda da daha az volatil seyir sağlandı.
Ağbal’ın görevden alınması sonrası Kavcıoğlu başkanlığındaki ilk PPK toplantısı 15 Nisan’da yapıldı. Kurul faizleri sabit tuttu ve şu başlıklara değindi:
- Güçlü iç talep ve emtia fiyatları cari işlemler dengesini olumsuz etkilemeye devam ediyor
- Ticari kredilerde bir miktar azalma olsa da bireysel kredi büyümesi devam ediyor
- Talep ve maliyet unsurları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturmaya devam ediyor
Yani bir önceki PPK toplantısına göre görünümde değişme olmadığı için faizler sabit tutuldu, ancak bir önceki toplantıdan 15 Nisan PPK toplantısına kadar değişen en önemli kalem ise kur oldu. TL, dolar karşısında %10 değer kaybetti ve bunun maliyet artırıcı etkisinin de artmasıyla enflasyon daha da yükseldi.
Risklere dikkat çekilmesine karşın karar metninden şahin ifadelerin çıkarılıp sadece “Faiz, enflasyon üzerinde kalacaktır” ifadesine yer verilmesi piyasalarda yakın dönemde para politikasının değiştirileceği algısını güçlendirdi.
15 Nisan PPK toplantısından bu yana ne değişti?
ÜFE ve TÜFE son yılların zirvesine çıktı, kur rekor seviyenin hemen yakınında Kasım sonrası en yüksek seviyelerde işlem görüyor, CDS de yine öyle.
Bugünkü toplantıdan ne bekleniyor?
Elbette teorik olarak 3 ihtimal var: Faiz artırımı, faiz indirimi ve sabit bırakılması ancak bu toplantıda çok büyük oranda faizlerin sabit tutulması bekleniyor.
%17’yi aşan enflasyon ile %19 olan faiz, reel kazancı oldukça sınırladı ve belki bu toplantıda faizin sabit bırakılması anlaşılır görülebilir, ancak enflasyondaki artışın Mayıs’ta da sürmesi bekleniyor, bu da genişlemeci para politikasına geçmek bir yana sıkı para politikasının daha da güçlendirilmesi anlamına geliyor, fakat her başkan değişimi ve ardından uygulanan politikaları hatırladığımızda siyasi baskının aşılamayacağı düşünülüyor.
Ekonomik göstergeler, faiz indirimi için bu ayın hiç uygun olmadığını açıkça gösterirken merkez faiz indirirse bu hem TL’deki kaybın hızlanması hem de göstergelerin daha da bozulması anlamına geliyor.
En sürpriz olasılık ise faiz artırımı ki bu olasılık çok çok düşük.
*Merkez bankalarının uyguladığı politikaların etkili olması evvela güvenilir olmasından geçiyor. Yani bu dönemde merkez bankası faiz artırsa da sıkı para politikası uygulasa da etkisi sınırlı kalır, kısa vadeli bir çözüm olur. Nedeni ise bağımsız karar alma yetisinin kaybedilmesi. Dolayısıyla kaybolan bu güveni yerine koymak faiz artışından geçmiyor. Hep söylenen ancak sözde kalan doğru iletişim, şeffaflık ve liyakatla bu sağlanabilir.
** PPK kararını da toplantı sonrası değerlendireceğiz.