Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Moskova'ya yönelik ekonomik yaptırımlar artmaya devam ediyor. Hafta sonu ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Avrupalı müttefikleriyle Rusya'dan petrol ithalatını durdurmayı görüştüklerini açıkladı. Yeni haftaya petrol ise Rusya'ya yönelik olası yeni yaptırımların arzı vuracağı yönündeki beklentilerle hızlı yükselişle girdi.
Brent petrol 139 doları, ABD tipi ham petrol 130 doları test etti. Piyasalar büyük bir petrol şokundan endişeleniyor Rusya petrolü, sıvılaştırılmış doğalgazı ve petro kimya ürünlerinin yokluğu ciddi bir ekonomik şoka neden olabilecek gibi duruyor.
Dünyanın en büyük petrol üreticileri (günlük/varil)
1. ABD 14,837,639,510
2. Suudi Arabistan 12,402,761,040
3. Rusya 11,262,746,200
4. Çin 4,905,070,874
5. Kanada 4,596,724,820
Rusya petrolde %12,3 pay ile en büyük üçüncü üretici ve %11,6 pay ile en büyük ikinci ihracatçı durumda yer alıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, Rusya'dan petrol ihracatının tamamen durması durumunda risk altındaki miktar günlük yaklaşık 5 milyon varile yakın seviyelerde olduğunu belirtti.
Burada ABD'nin durumuna baktığımızda 2021 itibari ile ABD'nin ithalatının %3'ünü, yani günlük 600 bin/varil Rus petrolleri tarafından oluşturulurken diğer petro rafineri ürünleri ile beraber bu oran %8 seviyelerine çıkmaktadır.
AB ise enerjide Rus bağımlılığından kurtulmanın peşinde Avrupa toplamda tükettiği doğal gazın yüzde 90’ını ithalat yoluyla karşılarken Rus doğal gazının bu orana katkısı %40 seviyelerinde bulunuyor.
AB ülkelerinden Finlandiya %94, Almanya %49, İtalya %46, Polonya ise %40 seviyelerinde Rus doğal gazına bağlı durumda bulunuyor. Avrupa, Rus gazına olan bağımlılığını vurgularken ABD müttefikleri olmadan Rusya ambargosu uygulama, bir yandan ise İran ve Venezuela anlaşmaları ile piyasaya daha çok petrol çekme derdine düşmüş durumda.
İran'la dünya güçleri arasında 2015'te yapılan ve ABD Başkanı Trump'ın tek taraflı olarak çekildiği nükleer anlaşmanın yeniden devreye alınması yakın görünüyor. Analistler anlaşmanın devreye girmesinin ardından İran'ın uluslararası pazara girmesinin ise iki ayı bulabileceği ifade edilirken anlaşma sağlanması halinde İran'ın 1 milyon varil üretim yapacağı bu da Rusya'yı ikame etmeyeceği anlamına geliyor ve bu da petrol fiyatlarının yukarı yönlü sert hareketler yapabileceği anlamına geliyor.
Sonuç olarak; ABD'nin Rus enerjisine karşı tek başına alacağı bir karar büyük bir etki yaratmasa da Avrupa'nın böyle bir karara ne yönde yanıt vereceği önemli olmaktadır.
Teknik kısmına baktığımızda ise aylık periyotta düşen trendi yukarı yönlü kıran petrolde temel unsurların da desteklemesi ile yukarı yönlü sert hareketlerin yaşandığını görüyoruz. Zirve seviyesi olan 147 doların geçilmesiyle temel unsurların da beslemesi ile 190 dolar seviyeleri hedeflenebilir.