(Kararların bankalara etkisi haberin sonuna eklendi)
ANKARA, 14 Kasım (Reuters) - Ekonomi yönetiminin büyümeyi teşvik etmek için kredileri canlandırma stratejisi devam ederken, Türk Lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara ödenen faiz/nema oranlarını belirleme yöntemini değiştiren Merkez Bankası (TCMB) ayrıca kredi kartlarında uygulanabilecek azami faiz oranlarını da aşağı çekti.
Hükümetin ekonomik aktiviteyi canlandırmak için bankalardan kredi faizlerine indirim çağrısının gündemde olduğu bu dönemde Kasım ayı başında bankalar kredilerde faiz indirimine gitmişlerdi. hafta sonu yapılan açıklamada, "1 Ocak 2017 tarihinden itibaren üç ayda bir ödenecek faiz/nema oranı bankamız bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 400 baz puan eksiği olarak belirlenecektir" denildi.
TCMB bugüne kadar mevduat ve özkaynak toplamının brüt krediye oranlarını göz önünde bulundurularak bankalara ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin CBTWACF= 300 ila 500 baz puan altında bir faiz ödemesi gerçekleştiriyordu.
Bugüne kadarki sistem rasyolara göre daha düşük oranda kredi veren bankaya, daha yüksek bir oranla kredi veren bankaya göre TL cinsi ZK'larda daha yüksek bir faiz oranı vermek yani kredilerdeki hızlı artışları engellemek üzerine kurulmuştu."
Bugüne kadar TCMB sistemin amacını, "Dengeli büyümeyi ve yurt içi tasarrufları güçlendirmek" sözleriyle açıklarken bu dönemde ithal odaklı tüketimin dolayısıyla cari açığın azaltılması gerekliliği tartışılıyordu.
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, "Bu adımı şu şekilde okuyoruz: Eski uygulamada sektör ortalamasından daha az kredi veren kurumlara daha yüksek faiz ödeyen TCMB, 2017 itibariyle bankaları daha yüksek munzam faizi almak için daha fazla kredi vermeye teşvik ediyor" dedi.
Kömürcüoğlu, "Kredi faizlerine uygulanacak indirim de hesaba katıldığında TCMB kredi hacmini ve tüketim harcamalarını artırarak büyümeyi desteklemeyi amaçladığı söylenebilir" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
"Mevcut konjünktürde faiz indirimlerinin oldukça zorlaştığı dikkate alındığında TCMB'nin önümüzdeki dönemde munzam karşılık oranları ve rezerv opsiyon katsayısı değişiklikleri gibi faiz dışı enstrumanlarla parasal gevşemeyi devam ettirerek büyümeyi desteklemeyi amaçladığını düşünüyoruz."
TCMB verilerine göre Cuma günü itibarıyla bu faiz oranı yüzde 2.82 yüzde ila yüzde 4.82 seviyelerinde gerçekleşti. Mevcut yüzde 7.5 seviyesindeki politika faizi göz önüne alındığında 2017 başından itibaren bankalar yüzde 3.5 seviyesinde sabit getiri elde edecekler.
KREDİ KARTI AZAMİ FAİZLERİ İNDİRİLDİ
Öte yandan TCMB'den haftasonu yapılan bir diğer açıklama ile bankaların kredi kartlarına uygulayabilecekleri azami faiz oranları da TL için yüzde 2.02'den yüzde 1.84'e çekildi.
TCMB açıklamasında "Türk Lirası ve yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranlarında indirim yapılmıştır. 1 Ocak 2017 tarihinden geçerli olmak üzere kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranları Türk lirası için yüzde 1.84, yabancı para için yüzde 1.47, aylık azami gecikme faiz oranları Türk lirası için yüzde 2.34, yabancı para için yüzde 1.97 olarak belirlenmiştir" denildi.
TCMB ayrıca son dönemdeki ekonomik gelişmeler ve piyasa koşulları dikkate alınarak, kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranlarının hesaplama yöntemi de değiştirdiğini açıkladı. Açıklamada "Yeni yönteme göre kredi kartı azami faiz oranları, ihtiyaç kredisi faiz oranları ile kredi kartlarının taşıdığı ilave riskler ve maliyetler dikkate alınarak belirlenecektir" denildi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal Cuma günü Reuters'da yer alan açıklamalarında ekonominin yavaşladığının farkında olduklarını ve hükümet olarak para politikası dahil tüm enstrümanları kullandıklarını söylemişti. Ağbal Maliye Bakanlığı'nın bazı vergi adımları üzerinde çalıştığını da belirterek mali disiplini dikkate alarak geçici vergi indirimlerinin yapılabileceğini söyledi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan olmak üzere siyasiler Türkiye'deki faizlerin yatırımı engelleyecek düzeyde yüksek olduğunu belirterek bankaları ve TCMB'yi zaman zaman faiz indirimlerine çağırıyorlar. Bankalar ise son dönemde bu çağrılara çeşitli indirimlerle karşılık verdiler. Binali Yıldırım Kasım ayı başıunda Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Aydın başkanlığında bankacılık heyetini Çankaya köşkünde kabul etmiş ve toplantıya birçok banka CEO'su katılmıştı.
Yıldırım toplantıda bankaları daha çok kredi vermeye ve ekonomik faaliyeti desteklemeye devam etmeye davet ederken bankalar ise büyümenin hızlandırılmasına daha fazla katkı sağlamak için neler yapılabileceğine ilişkin bazı önerileri başbakana sunmuşlardı.
KARARLAR HALKBANK VE VAKIFBANK'I RAHATLATACAKTIR
TL zorunlu karşılıklara ödenen faizin hesaplanma yönteminin değiştirilmesi, Global Yatırım'ın değerlendirmelerine göre Vakıfbank ve Halkbank'ın net faiz marjları yükselirken, özel bankalarınkiler ise baskı altında kalacak.
Global Yatırım tarafından bugün yayımlanan değerlendirmede, çekirdek yükümlülük rasyosuna göre bankaların ZK'lara yüzde 2.8 ile yüzde 4.8 arasında faiz aldığı belirtilerek, "Şu ana kadar (eski sistemde gereken) çekirdek sermaye rasyosuna ulaşamayan Halkbank ve Vakıfbank yüzde 2.8'e kıyasla daha yüksek olan yüzde 3.5 faiz alacak" dedi.
Global Yatırım bugüne kadar rasyolar nedeniyle yüzde 4.8 getiri elde eden Garanti, Akbank , İş Bankası ve Yapı Kredi'nin ise düzenleme sonrası yüzde 3.5 getiri elde edebileceğini de belirtti.
Aynı değerlendirmede kredi kartı azami faiz oranlarının düşmesinden Garanti Bankası GARAN.IS , Yapı Kredi YKBNK.IS , İş Bankası ISCTR.IS ve Akbank AKBNK.IS gibi rakiplerine kıyasla daha geniş ölçekli kredi kartı işleri yürüten bankaların gelirlerinin olumsuz etkileneceği de belirtildi.