Global Piyasalarda Haftanın Özeti ve Gelecek Hafta
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviye olan Baa3’ten Ba1’e indirerek yatırım yapılabilir seviyenin altına çekti. Negatif olan not görünümünü ise durağan olarak güncelledi. Not indirimine gerekçe olarak ise iki ana unsur öne çıktı. Bunlardan ilki Türkiye’nin yüksek boyutlu dış finansman ihtiyacına bağlı risklerdeki artış. Diğeri ise daha önce destekleyici olan borçlanma temellerinde, özellikle büyüme ve kurumsal sağlamlıkta zayıflık olarak belirtti. Görünümün durağan olarak belirlenmesinde ise büyük ve esnek ekonomi ile güçlü mali disiplinin olduğu söylendi. Büyük kredi derecelendirme şirketinin notumuzu yatırım yapılabilir seviyenin altına çekmesiyle bazı fonlar Türkiye’deki yatırımlarını çekmek durumunda kalacak. Bu durumda ilk tepki ise hem BİST tarafında hem de kur tarafında satışları beraberinde getirecektir. Ancak bu etki atılacak adımlar ve yapılacak açıklamalarla çok uzun sürmeyebilir.
Piyasalar merakla beklenen Merkez Bankaları toplantılarını atlattı. Sonuç olarak Dolar’ın egemenliği sarsıldı. Öncellikle ana konumuz FED’in faiz artırımı kararından başlarsak, MB bu dönem de faizlerde herhangi bir değişikliğe gitmedi. Bunu da net bir ifade ile Başkan Yellen enflasyonun henüz istenilen yüzde 2 seviyesine ulaşmamasına bağladı. Şunu da ekledi ki, faiz artıramıyorsak bu ekonomimize güvenmediğimiz için değil. İstediğimiz hedefler doğrultusunda yeterli kanıtları yani istenilen verileri bulamıyoruza bağladı. Ayrıca 2016 için bazı aşağı yönlü revizyonlar var. Bunu büyüme tarafında görüyoruz. Haziran projeksiyonun yüzde 2 olan hedeflemeler, Eylül toplantısında yüzde 1.8’e çekildi. Ayrıca büyüme için tahminler 2016 için yüzde 4.8’den 4.9’a yükseltildi. Sadece enflasyon için bir miktar iyimser beklenti olduğu görülüyor. Toplantının kilit noktası ise, 2017 faiz medyanının düşürülmüş olması. Geçtiğimiz dönemde 3 faiz artırımı bekleyen üyelerin bu dönem 2 faiz artırımı beklediği görülüyor. Bu durumda FED’in güvercinleştiği Eylül ayı toplantısında net bir şekilde görülüyor.
Bu haftanın öne çıkan gelişmeleri arasında ABD’den büyüme, FED başkanı Yellen’ın konuşması ve FED Başkan yardımcısı Stanley Fischer’ın açıklamaları Dolar’ın kaderinde etkili olacaktır. Onun dışında İngiltere büyüme rakamları, Avrupa enflasyonu ve Draghi’nin bu hafta vereceği mesajlar kritik öneme sahip olacak. İçeride ise, gözler Moody’ sonrası gelecek değerlendirmelerde. Piyasanın akışını ciddi anlamda değiştiren sürpriz kararı etkisi ilk şok sonrası devam edebilir.
EURUSD
Geride kalan haftanın en önemli gelişmesi kuşkusuz Eylül ayı FOMC toplantısıydı. Piyasaların beklentisiyle paralel şekilde faizlere dokunmayan Fed’den Aralık ayına dair güçlü sinyaller gelmedi. Kararın ardından basın toplantısında kameraların karşısına geçen Fed Başkanı Yellen istihdam piyasasındaki gidişattan memnun olduğunu dile getirirken verilere odaklı karar verme sürecinin devam edeceğini ifade etti. 2016 büyüme projeksiyonunda aşağı yönlü revize gelirken faiz oranı kararı 7’ye karşı 3 oyla alındı. Önümüzdeki haftada ise Fed Başkanı Yellen ve ECB Başkanı Draghi’nin açıklamaları piyasaların odağında olacak. Hafta boyunca Fed Başkanlarının açıklamalarını da ayrıca takip edeceğiz. Üyelerin söylemleri Aralık ayı ihtimallerini yeniden hareketlendirebilir. Paritede hareketlilik yeniden 1.1200 seviyesinin üzerine taşınmış durumda. Son günlerde hareket aralığı biraz daha daralan paritede önemli seviyelerin aşılması gerekecek. 1.1200’nin altındaki kapanışlar bizi bir sonraki desteğimiz olarak 1.1150’ye taşıyabilir. Eğer baskı devam ederse takip edeceğimiz aralık 1.1120 – 1.1100 olarak gözüküyor. Yükseliş hareketi yoluna devam eder ve 1.1250 seviyesi geçilirse 1.1280 – 1.1300 seviyeleri test edilebilir.
DAX30
Geçtiğimiz haftada Avrupa’dan açıklanan PMI rakamları endeks fiyatlaması açısından önemliydi. Eylül ayı imalat PMI’ı 52.6, hizmet PMI 52.1, bileşik PMI ise 52.6 olarak açıklandı. İmalat PMI’ı dışında açıklanan rakamlar her ne kadar beklentilerin altında kalsa da genel görünüm 50 baz puanının üzerinde seyretmeye devam ediyor. Yeni haftada ise Avrupa Merkez Bankası Başkanı Draghi’nin yapacağı açıklamalar piyasaların ilgi odağında kalacak. Draghi yakın dönemlerde yaptığı açıklamalarda para politikasında yaşanabilecek bir değişim ile ilgili sinyaller vermekten kaçınmıştı. Nitekim bankanın son yayınlanan toplantı tutanaklarından da 2016 yılı içerisinde bir adım atılabileceğine dair herhangi bir söylem bulunmuyor. Yıl sonuna kadar sakin kalmaya devam edecek gibi gözüken Avrupa Merkez Bankası’na karşın endeksin geleceği Fed’in tutumuyla şekillenecek. Fed’in Eylül ayı toplantısının ardından bu güne kadar geçen sürede endekslerde bir toparlanma söz konusu. Bu değer kazanımı Fed’in gerçekten faiz artırabileceği düşüncesinin piyasalarca benimsenmesine kadar devam edebilir. 10 bin 750 – 10 bin 800 aralığının kuvvetli direnç bölgesine denk geldiği endekste yükselişin devamı bu seviyelerin aşılmasına bağlı olacak. Eğer hareket devam ederse 11 bin seviyesi test edilebilir. İyimser görünüm kaybolur ve endekse ayılar hakim olursa 10 bin 450 – 10 bin 400 aralığına dikkat etmemiz gerekiyor.
USDTRY
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’nin yatırım yapılabilir seviyede Baa3’te bulunan kredi notunu Ba1’e yani yatırım yapılabilir seviyenin altına çekti. Not görünümü ise durağan şeklinde güncellendi. Alınan kararın tabanında yatan nedenlerin başında ise ülkemizin dış finansmana olan bağımlılığı ve maliyetlerde görülebilecek artış yer aldı. Raporda büyümesini dış finansmana bağımlı olarak devam ettiren Türkiye’nin önümüzdeki dönemlerde büyüme performansında sıkıntılar yaşanabileceği dile getirildi. Benzer not görünümüne sahip ülkelere kıyasla cari açık probleminin dikkat çektiğini ifade eden Moody’s ayrıca turizm gelirlerindeki zayıflığa da atıfta bulundu. GSYİH rakamlarında büyük bir yere sahip olan turizm gelirlerinin değişkenliği arttırdığı Türkiye’nin dış şoklara karşı daha kırılgan bir yapıda bulunduğu kurum tarafından dile getirilen diğer problem oldu. ABD cephesinden ise Eylül ayı toplantısının sonuçları fiyatlanmaya devam ediliyor. Hafta içerisinde Fed Başkanı Yellen ve komite üyelerinin yapacağı açıklamalar fiyatlamayı hızlandırabilir. Yurtiçinde ise Moody’s kararı fiyatlanmaya devam edilecek. Kurda karar ile gelen sert yükseliş yeni haftada 3.00 seviyesinin üzerinde kalıcı olabilir. Takip edeceğimiz önemli dirençlerin ilki ise 3.0250’de yer alıyor. Bu seviyenin ardından 3.05 ve 3.07 seviyeleri takip edilebilir. Geri çekilmelerde ise 2.98 – 3.00 aralığı tepki alımlarına sahne olabilecek kadar önemli seviyeleri gösteriyor.
GBPUSD
Geçtiğimiz haftanın gündeminde Bankaların faiz kararı vardı. Fed faiz oranında bir degişikliğe gitmezken karar sonrası Fed Başkanı Yellen faiz artirimi argümaninin güçlendiğini ama faiz aritirimina gitmeden once daha fazla veri bekleyeceklerini ifade etti. Yakın dönem risklerin azaldığı ifadesi yerine kabaca dengelendiği ifadesinin eklenmesi senenin geri kalaninda üyelerin bir faiz artırımı beklentilerini destekliyor. Bu hafta takvimde ise hem ABD hem İngiltere tarafından 2. çeyrek büyüme verileri takip edilecek. Bunun yanında Fed Başkani Yellen’ın çarşamba günü yapacağı konuşma ,dayanıklı mal siparişleri ve kişisel harcamalar verisi dolar tarfinda hareketliliğe sebep olabilir. Gectiğimiz ay açıklanan enflasyon raporuyla beraber İngiltere MB büyümede yavaşlamanın beklediklerinden daha az olacağı kanısıyle üçüncü çeyrek büyüme beklentilerini yukarı yönlü revize etmişti.Brexit sonrası resesyon korkuları sebebiyle nihai 2. çeyrek büyüme verilerinin önceki tahminlerden sapma göstermesi kurda sert fiyatlanmalara neden olabilir. 1.30 seviyesinin altında haftayı kapatan paritede daralan bandın alt sınırı olan 1.2900 bölgesinin üstünde kalınması oldukça önemli. 1.30 seviyesinin üstünde 1.3070- 1.3140 -1.3200 seviyeleri önemli direnç konumunda.
USDJPY
Japonya’da geçtiğimiz hafta gündem merkez bankası para politikası kararları ve sonrasında gelen Kuroda’nın açıklamalarıydı. BoJ geçtiğimiz hafta faiz oranında herhangi bir değişikliğe gitmezken, açıklanan ek teşvikler piyasaların dikkatini çekti. Para politikasına getiri eğrisi kontrollü genişleme getirdiğini belirten BoJ, tahvillerin ortalama vade tarihini uzattığını duyurdu. Banka ayrıca ihtiyaç duyulması halinde negatif faizin daha da derinleşebileceğini belirtirken, enflasyonun yüzde 2 hedefin üzerinde istikrar sağlayana kadar parasal tabanı artıracağını vurguladı. BoJ’dan gelen kararlar sonrasında ise Kuroda’nın açıklamaları takip edildi. Kısa vadeli faiz ve uzun vadeli getirilerin politika faizi olacağını belirten Kuroda esnek politikanın uygulanacağını vurguları. Kuroda ayrıca gerek duyulması halinde ek teşvikler ile ilgili adım atabileceklerini dile getirirken, varlık alımlarının artırılması ve getiri hedefinin indirilmesinin genişleme seçimleri içerisinde yer aldığını vurguladı.
FED’den sürpriz çıkmadı
Küresel piyasalarda geçtiğimiz hafta gözler FED faiz kararı ve sonrasında gelen açıklamalardaydı. FED beklendiği üzere faiz oranında değişikliğe gitmezken, açıklamalarda bu yılın sonuna kadar bir faiz arıtımının ihtimaller dahilinde olduğuna vurgu yapıldı. Açıklamaların devamında kısa vadeli risklerin dengelendiğine değinen FED, faiz artışı için daha fazla data görmek istediğini belirtti. FED’in ekonomik beklentileri ile ilgili değerlendirmeler ise önemliydi. Bu yılki büyüme tahminini yüzde 2,0’den yüzde 1,8’çeken FED, 2017 yılı büyüme beklentisini yüzde 2’de sabit bıraktı. FED enflasyon beklentisini ise bu yıl için yüzde 1,4’ten 1,3’e çekerken, sonraki 2 yıl için değişikliğe gitmedi ve sırasıyla yüzde 1,9, yüzde 2’de sabit tuttu. Yapılan açıklamalarda FED ayrıca faiz artırımı için Aralık ayına değinmezken, 2017 yılındaki 3 faiz artırım beklentisini 2’ye indirmesi dikkatleri çekti. FED faiz kararı ve açıklamalar sonrasında ise Yellen’ın yapmış olduğu basın toplantısı takip edildi. Gerçekleştirmiş olduğu basın toplantısında FED üyelerinde çoğunluğun bu yıl bir faiz arıtışı beklediğini belirten Yellen, ekonomide büyük risklerin oluşmaması durumunda kendisinin de aynı görüşte olduğunu vurguladı.
Teknik açıdan bakıldığında ise parite 100,60-101,25 aralığındaki yön arayışını sürdürüyor. Bandın dışına çıkılması durumunda ise paritede hareketlilik hızlanabilir. Yukarı yönlü harekette 101,90-102,60-103,15, dirençleri görülebilir. Bandın aşağı yönlü kırılması durumunda ise 99,85-99,00-98,00 seviyeleri test edilebilir.
PETROL
Petrol fiyatları adına son derece kritik öneme sahip bir haftaya girdik. OPEC ve OPEC dışı üyeler hafta başında Cezayir’de düzenlenecek olan Uluslar arası Enerji Konferansı’nda bir araya gelecek ve gayri resmi şekilde petrol fiyatlarının mevcut seyrini değerlendirecek. Cuma günü kaynağı belirtilmeyen bir habere göre Suudi Arabistan İran’a bu yıl üretimini sınırlamayı kabul etmesi durumunda kendi petrol üretim seviyesini düşürme teklifinde bulundu. Haberle birlikte petrol fiyatlarının yüzde 3’e yakın değer kazandığını gördük. Ardından ise İran’ın açıklaması geldi. Yine kaynağın belirtilmeyen bir habere göre İran bu görüşmelerde üretimini sınırlamaya yanaşmayacak. Açıklamanın ardından kazançlarını veren petrol fiyatları yüzde 5’e yakın değer kaybetti.
Piyasalar bu toplantıdan üretimin sabitlenmesine yönelik bir sonuç çıkmasını beklemiyor. Aradaki diyaloglar açısından toplantı olumlu geçerse en azından Ekim’deki toplantıda tekrar konunun görüşüleceği mesajı verilebilir. Fakat bu ihtimalin de zayıf olduğunu söyleyebiliriz. Teknik olarak ise Cuma günkü son hareketle Brent petrolün yükselen trendin desteğini test ettiğini görüyoruz. 46-45 dolar aralığı son derece önemli. Aşağı yönlü geçilirse önce 44.40 sonrasında ise 43.40 seviyeleri görülebilir. Toparlanmalarda ise 47.50-48.20-49.70 takip edilebilir.
EURTRY
Türk varlıkları adına son derece olumsuz geçecek bir haftaya giriş yaptık. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Cuma günü Türkiye'nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indirdi, görünümünün ise durağan olduğunu kaydetti. Kurumdan yapılan açıklamada, ülkenin dış finansman ihtiyaçlarına ilişkin risklerdeki artış ve özellikle büyüme ve kurumsal güçlülük gibi önceden kredi görünümünü destekleyen temellerde görülen bozulma nedeniyle notun Baa3 seviyesinden Ba1'e indirildiği belirtildi. Türk Lirası varlıklarındaki baskıyı artıracak olan bu gelişme aynı zamanda dış finansman maliyetlerinde de artışa sebebiyet verecek.
Yeni haftada Türkiye tarafında gündemi Moody’s’in not kararı meşgul edecek diyebiliriz. Ayrıca kapasite kullanım oranı ve dış ticaret rakamları takip edilecek. Euro Bölgesi’nde ise bugün ve Çarşamba günü Başkan Mario Draghi açıklamalarda bulunacak. Cuma günü ise enflasyon ve işsizlik rakamları açıklanacak. Paritede 3.3634 seviyesinden gapli açılış söz konusu. 3.3500 seviyesi hareketin yönünde belirleyici olacak. Buranın üzerinde kalınması halinde 3.3700-3.3800-3.4030 seviyeleri görülebilir. Hareket 3.3500’in altına inerse 3.3350-3.3200-3.3380 seviyeleri takip edilebilir.
ALTIN
Geçtiğimiz hafta altın için oldukça hareketli geçti. Haftaya iki büyük merkez bankası BoJ ve Fed’in alacağı faiz kararının beklentileriyle alıcılı bir başlangıç yapan değerli metal kararlar sonrasında da bu görünümünü ivmelendirerek devam ettirdi. Hafta ortasında Japonya Merkez Bankası(BoJ)’nın beklentikelerin aksine faizleri indirmemesine karşın sonrasında yapılan açıklamalarda varlık alım programının ve negatif faiz uygulamasının uzun süre devam edeceğinin açıklanması altının yükselişine sebep oldu. Diğer önemli karar ise ABD Merkez Bankası Fed’in uzun zamandır beklenen Eylül kararıydı. Piyasada genel beklenti faizlerin sabit tutulması yönünde olurken sürpriz olan Fed’in açıklamalarıydı. Fed Başkanı Yellen’ın konuşmasında beklendiği kadar şahin bir tutum sergilememesi değerli metalde yükselişin ivme kazanmasına ve 1335 dolar seviyesinin üzerine kadar değerlenmesine neden oldu. Bu hafta ise değerli metalde ABD verilerine bağlı hareketlilik devam ederken FOMC üyelerinin konuşmaları değerli metale yön verebilir. Özellikle ABD’den açıklanacak ikinci çeyrek büyüme rakamlarının önemi büyük rakamların beklentilerin altında kalması durumunda değerli metalde yükseliş hızlanabilir. Aynı zamanda bu hafta konuşacak olan üç büyük merkez bankası Fed, AMB ve BoJ başkanlarının söylemleri oldukça önemli olacak. Teknik olarak ise fiyatlardaki sıkışma devam ediyor. 2011 yılında başlayan düşüş trendi ile bu yıl başından itibaren devam eden yükseliş trendi arasında hareket eden değerli metalde 1353 dolar direncinin üzerinde kalıcılık sağlanması durumunda yükselişin 1375 dolara kadar devam ettiğini görebiliriz. Geri çekilmelerde ise ilk destek seviyesi daha öncede test edilen ve 100 günlük hareketli ortalama çizgisine gelen 1307 dolar desteği oldukça önemli. Geri çekilmelerde sarı maden bu seviyeyi kırmakta zorlanabilir. Kırılması durumunda ise 1280 dolar desteği oldukça önemli olacak.
